Türkiye’de ikamet eden nüfus, 31 Aralık 2023 tarihi prestijiyle bir evvelki yıla nazaran 92 bin 824 kişi artarak 85 milyon 372 bin 377 kişi oldu. Erkek nüfus 42 milyon 734 bin 71 kişi olurken, bayan nüfus 42 milyon 638 bin 306 kişi oldu. Başka bir sözle toplam nüfusun %50,1’ini erkekler, %49,9’unu ise bayanlar oluşturdu.
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına nazaran, ülkemizde ikamet eden yabancı nüfus(1) bir evvelki yıla nazaran 253 bin 293 kişi azalarak 1 milyon 570 bin 543 kişi oldu. Bu nüfusun %48,6’sını erkekler, %51,4’ünü bayanlar oluşturdu.
Nüfus artış suratı binde 1,1 oldu
Yıllık nüfus artış suratı 2022 yılında binde 7,1 iken, 2023 yılında binde 1,1 oldu.
İl ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı %93 oldu
Türkiye’de 2022 yılında %93,4 olan vilayet ve ilçe merkezlerinde yaşayanların oranı, 2023 yılında %93 oldu. Başka yandan belde ve köylerde yaşayanların oranı %6,6’dan %7’ye yükseldi.
İstanbul’un nüfusu 15 milyon 655 bin 924 kişi oldu
İstanbul’un nüfusu, bir evvelki yıla nazaran 252 bin 27 kişi azalarak 15 milyon 655 bin 924 kişi oldu. Türkiye nüfusunun %18,34’ünün ikamet ettiği İstanbul’u, 5 milyon 803 bin 482 kişi ile Ankara, 4 milyon 479 bin 525 kişi ile İzmir, 3 milyon 214 bin 571 kişi ile Bursa ve 2 milyon 696 bin 249 kişi ile Antalya izledi.
Nüfusu en az olan vilayet 86 bin 47 kişi ile Bayburt oldu
Bayburt, 86 bin 47 kişi ile en az nüfusa sahip olan vilayet oldu. Bayburt’u, 89 bin 317 kişi ile Tunceli, 92 bin 819 kişi ile Ardahan, 148 bin 539 kişi ile Gümüşhane ve 155 bin 179 kişi ile Kilis takip etti.
Nüfus piramidindeki yapısal değişim devam etti
Nüfus piramitleri, nüfusun yaş ve cinsiyet yapısında meydana gelen değişimi gösteren grafikler olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’nin 2007 ve 2023 yılı nüfus piramitleri karşılaştırıldığında, doğurganlık ve ölümlülük suratlarındaki azalmaya bağlı olarak, yaşlı nüfusun arttığı ve ortanca yaşın yükseldiği görülmektedir.
Türkiye nüfusunun ortanca yaşı 34’e yükseldi
Ortanca yaş, yeni doğan bebekten en yaşlıya kadar nüfusu oluşturan bireylerin yaşları küçükten büyüğe gerçek sıralandığında ortada kalan kişinin yaşıdır. Ortanca yaş birebir vakitte nüfusun yaş yapısının yorumlanmasında kullanılan değerli göstergelerden biridir.
Türkiye’de 2022 yılında 33,5 olan ortanca yaş, 2023 yılında 34’e yükseldi. Cinsiyete nazaran incelendiğinde, ortanca yaşın erkeklerde 32,8’den 33,2’ye, bayanlarda ise 34,2’den 34,7’ye yükseldiği görüldü.
Ortanca yaşı en yüksek olan vilayet Sinop, en düşük olan vilayet Şanlıurfa oldu
Ortanca yaşın vilayetlere nazaran dağılımına bakıldığında, Sinop’un 42,8 ile en yüksek ortanca yaş bedeline sahip olduğu görüldü. Sinop’u, 42,4 ile Giresun ve Kastamonu izledi. Öbür yandan 21,2 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip vilayet oldu. Şanlıurfa’yı, 22,7 ile Şırnak ve 24 ile Ağrı takip etti.
Kadınlarda ve erkeklerde en yüksek ortanca yaşa sahip vilayet Sinop oldu
Ortanca yaşın vilayetlere ve cinsiyete nazaran dağılımı incelendiğinde, erkeklerde 41,9 ile Sinop en yüksek ortanca yaşa sahip olan vilayet olurken, 20,7 ile Şanlıurfa en düşük ortanca yaşa sahip olan vilayet oldu. Bayanlarda 43,8 ile Sinop tekrar en yüksek ortanca yaş kıymetine sahip olan vilayet olurken, Şanlıurfa 21,6 ile en düşük ortanca yaş bedeline sahip olan vilayet oldu.
Hiç evlenmeyenlerin oranının erkeklerde daha yüksek olduğu görüldü
Ülkemizde 2009 ve 2023 yılı cinsiyete nazaran uygar durumun dağılımı incelendiğinde, erkeklerde hiç evlenmeyenlerin oranının bayanlara nazaran daha yüksek olduğu, bayanlarda ise eşi ölenlerin ve boşananların oranının erkeklerden daha fazla olduğu görüldü. Öteki yandan büyük çoğunluğu oluşturan evlilerin oranının 2009 ve 2023 yılında her iki cinsiyette de birbirine yakın oranlarda olduğu görüldü.
Çalışma çağındaki nüfusun oranı %68,3 oldu
Çalışma çağı olarak tanımlanan 15-64 yaş kümesindeki nüfusun oranı, 2007 yılında %66,5 iken 2023 yılında %68,3 oldu. Öteki yandan çocuk yaş kümesi olarak tanımlanan 0-14 yaş kümesindeki nüfusun oranı %26,4’ten %21,4’e gerilerken, 65 ve daha üst yaştaki nüfusun oranı ise %7,1’den %10,2’ye yükseldi.
Toplam yaş bağımlılık oranı azaldı
Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk ve yaşlı birey sayısını gösteren toplam yaş bağımlılık oranı, 2022 yılında %46,8 iken 2023 yılında %46,3’e düştü.
Çalışma çağındaki birey başına düşen çocuk sayısını söz eden çocuk bağımlılık oranı, %32,3’ten, %31,4’e gerilerken, çalışma çağındaki birey başına düşen yaşlı birey sayısını ölçen yaşlı bağımlılık oranı ise %14,5’ten %15’e yükseldi. Öteki bir sözle, Türkiye’de 2023 yılında, çalışma çağındaki her 100 kişi, 31,4 çocuğa ve 15 yaşlıya bakmaktadır.
Türkiye’de kilometrekareye 111 kişi düşerken İstanbul’da 3 bin 13 kişi düşt
Nüfus yoğunluğu olarak tanımlanan “bir kilometrekareye düşen kişi sayısı”, Türkiye genelinde 111 kişi oldu. İstanbul, kilometrekareye düşen 3 bin 13 kişi ile nüfus yoğunluğu en yüksek olan ilimiz oldu. İstanbul’dan sonra 582 kişi ile Kocaeli ve 373 kişi ile İzmir nüfus yoğunluğu en yüksek olan vilayetler oldu.
Diğer yandan nüfus yoğunluğu en az olan vilayet ise bir evvelki yılda olduğu üzere, kilometrekareye düşen 12 kişi ile Tunceli oldu. Tunceli’yi, 19 kişi ile Ardahan ve 21 kişi ile Erzincan izledi.
Yüz ölçümü büyüklüğünde birinci sırada yer alan Konya’nın nüfus yoğunluğu 60, en küçük yüz ölçümüne sahip Yalova’nın nüfus yoğunluğu ise 360 olarak gerçekleşti.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
