OMZUNUZ ‘DONMUŞ’ OLABİLİR!
Aniden ortaya çıkıyor, omuz ekleminde oluşturduğu sertlik ve şiddetli ağrının yanı sıra eklem hareketlerinde büyük ölçüde kayba neden oluyor. Çoklukla tek omuzda başlasa da ilerleyen süreçte öbür omzu da etkileyebiliyor. Vakitle kişiyi omuzla ilgili hiçbir hareketi yapamaz hale getiren bu sendrom ‘donuk omuz’ olarak isimlendiriliyor. Münasebetiyle saçlarınızı tarayamıyor, yemek yiyemiyor, giyinemiyor, hatta düğme iliklerken bile zorluk çekiyorsanız, omzunuz donmuş olabilir! Omuz kapsülünün enflamasyonu ve kalınlaşmasıyla karakterize olan donuk omuz sendromu ekseriyetle omzunu az yahut yanlışlı kullanan şahıslarda yahut bilhassa denetimsiz diyabete bağlı kan şekeri yüksekliği nedeniyle 40- 60 yaş ortasındaki bayanlarda daha sık görülüyor. Tedavi edilmezse 1-3 yıl içinde çoğunlukla resen geriliyor. Lakin ömür konforunu önemli halde bozduğu için tedavi elzem oluyor. Acıbadem Fulya Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Kerem Bilsel, günümüzde çeşitli tedavi seçenekleriyle hastaların sağlıklı bir omuza kavuşabildiklerine dikkat çekerek, “Tedavi mühletleri ve günlük aktivitelere tam manasıyla dönüş her uygulama için farklılık gösterse de cerrahi yahut cerrahi dışı seçeneklerle ortalama 3-4 ay içerisinde rahatlama ve geri dönüş sağlanabiliyor. Tedavide değerli olan ve sürdürülmesi gereken nokta, hareket arkının açılmasını sağlayan fizik tedavi ve rehabilitasyona sistemli bir halde devam etmektir” diyor.
Genellikle sebebi bilinmese de…
Donuk omuz sendromunun en sık idiopatik, yani sebebi aşikâr olmayan tipi görülüyor. Ayrıyeten omuz etrafında oluşan yaralanmalara ve kırık sonrasında yapılan ameliyata yahut omzu uzun mühlet hareketsiz tutmaya bağlı olarak da gelişebiliyor. Bilhassa diyabet yahut tiroit hastalıkları olanlar, kan şekeri ve tiroit hormonlarındaki denetimsiz değişikliklere bağlı olarak donuk omzun gelişmesinde daha fazla risk taşıyorlar.
Üç basamaktan oluşuyor: Donma, katılaşma, çözülme
Prof. Dr. Kerem Bilsel, donuk omuz sendromunun donma, katılaşma ve çözülme olmak üzere üç basamaktan oluştuğunu belirterek, bu süreci şöyle anlatıyor:
Donma/ Enflamasyon fazı: Donma ve enflamasyon fazı ağrının en şiddetli yaşandığı devri oluşturuyor ve çoklukla 2. ile 9. aylar ortasında görülüyor. Omuzda oluşan ağrı hareket ve omzu zorlamayla daha da şiddetleniyor, hastayı geceleri de uyutmayacak boyutlara ulaşabiliyor.
Katılaşma fazı: Hastalığın 4. – 9. ayları ortasında daha çok görülüyor. Hareket kısıtlılığının gitgide arttığı, günlük kolay aktivitelerin (giyinme, soyunma, yemek yeme ve saçları tarama gibi) güç yapıldığı periyodu oluşturuyor.
Çözülme fazı: Hareketlerin açılmaya başladığı çözülme fazı, sendromun 5. ila 26. aylarına denk gelen aralıkta görülüyor. Hastanın rahatladığı ve düzgünleşme gösterdiği periyodu söz ediyor.
Fizik tedaviyle başarılı sonuçlar alınıyor
Donuk omuz tedavisinde amaç, hastanın ağrısını dindirmek ve günlük aktivitelerini rahat bir formda yapabilmesi için eklemlerin hareket açıklığına ulaşmasını sağlamak. Üç basamaktan oluşan tedaviye ekseriyetle ilaçlar eşliğinde uygulanan fizik tedavi metoduyla başlanıyor ve sorun hastaların birçoklarında cerrahi sürece gerek kalmadan gideriliyor. Prof. Dr. Kerem Bilsel, birinci basamak tedavisinin kâfi olmadığı durumlarda ayaktan tedavi seçenekleri olan 2. basamağa geçildiğini belirterek, “İlk seçenek, omuz eklem kapsülünün içine enflamasyonu engelleyici lokal kortizon enjeksiyon yapılması, akabinde fizyoterapist eşliğinde kapsülü geren ve hareket açıklığı kazandıran fizyoterapi prosedüründen oluşuyor. İkinci seçenek ultrason eşliğinde, lokal anesteziyle omuz bölgesinin ana sonu olan supraskapular sonuna lokal blokajı yapılarak, omuz eklemine hareket kazandırmaya çalışmaktır. Uygun dozajda ve müddette oral sistemik kortikosteroid tedavisi ile hastayı fizyoterapi eşliğinde takip etmek ise 3. seçeneği oluşturuyor” diyor.
Nadiren ameliyat gerekebiliyor
Donuk omuzda, birinci 8-10 ay içinde tedaviye cevap alınamadığı durumda 3. basamak tedaviye geçiliyor. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Kerem Bilsel, ameliyathane şartlarında ve genel ya da bölgesel anestezi altında uygulanan birtakım tedavileri şöyle özetliyor: “Örneğin, genel anestezi altında, artroskopik, yani kapalı cerrahi usulüyle omuz kapsülü radyofrekans sisteminden takviye alınarak çepeçevre gevşetilebiliyor. Bu esnada, anestezi uzmanları tarafından hastaya, ameliyat sonrasında 2-3 gün kalacak olan omuz hudut blokajı ve kateteri uygulanabiliyor. Bu sayede, hasta ameliyatın akabinde, kateterden yapılacak olan lokal anesteziyle erken hareket imkanı sağlayan idmanlara başlatılabiliyor. Hasta 2-3 gün içinde taburcu olduktan sonra fizyoterapi merkezine yönlendiriliyor” Tedavinin 3. basamağındaki başka bir seçenek ise ameliyathane şartlarında ve yeniden bölgesel yahut genel anestezi altında, cerrahi işlem yapmadan hastanın kolunu kapalı manipülasyonlar ile denetimli bir biçimde açmak.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
