Zonguldak’ın Ereğli ilçesinde evvelki gün meydana gelen ve bir kişinin hayatını kaybettiği maden ocağındaki göçük olayı, maden kazalarını ve alınacak tedbirleri yine gündeme getirdi. İş Sıhhati ve Güvenliği Uzmanı Dr. Nuri Bingöl, “Maden ocaklarında tehlikelerin kabul edilebilir düzeye indirilmesi mümkün. Kabul edilebilir düzey ise; kayıp ve yaralanma oluşturmayacak düzeydir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Dekan Yardımcısı, İş Sıhhati ve Güvenliği Uzm. Dr. Öğr. Üyesi Nuri Bingöl, Zonguldak’ta evvelki gün meydana gelen madendeki göçük olayını hatırlatarak, maden ocaklarındaki risklere değindi.
Maden ocaklarında tehlikelerin kabul edilebilir düzeye indirilmesinin mümkün olduğuna dikkat çeken Bingöl, “Kabul edilebilir düzey ise; kayıp ve yaralanma oluşturmayacak düzeydir. Öncelikle mekanize prosedürlerin tercih edilmesi, insan gücünün asgariye indirilmesi ile bu düzey yakalanabilir. Bunun ötesinde ise teknik tedbirlere baş vurmak; çok yeterli bir havalandırma, gaz ölçüm aygıtları ile anlık denetleme, çok az riskli durumlarda bile işi durdurma ve madeni boşaltma, teknolojik sonar ve radar üzere aygıtlar ile sondajları destekleme, tahkimatları sağlamlaştırma, taban etütlerini daha sistematik yapma üzere tedbirler bunlardan bazılarıdır.” dedi.
Kömür madenlerindeki en değerli tehlike; patlama!
Dr. Nuri Bingöl, maden ocaklarındaki tehlikelere atıfta bulunarak, şu bilgileri verdi:
“Maden ocaklarında, bilhassa kömür madenlerindeki en değerli tehlike patlama tehlikesidir. Kömür madenlerinde metan gazı jeolojik formasyon olarak kömür yataklarında boşluklarda birikerek bulunur. Ve kömür çıkarma süreçleri esnasında açığa çıkarak patlayıcı atmosferler oluşturur. Birebir konutunuzda doğalgazı mutfakta yanmadan açık bırakmak ve doğalgazın ortama dolması misali. Rastgele bir tutuşturucu kaynak ile de bu bir statik elektrik yahut mekanik kıvılcım bile olabilir, patlama riskine sahip olur. Bu yüzden online anlık metan ölçümü çok kıymetlidir.”
Eski tahkimatların denetimi ve güçlendirilmesi üzere tedbirler alınmalı
Göçme tehlikesinin bütün yeraltı ve kimi yerüstü madenlerinde bulunduğunu söz eden Dr. Nuri Bingöl, göçük risklerini şu halde anlattı:
“Tahkimatların sağlam yapılmaması, vakitle eski kuvvetini sağlayamaması nedeniyle ve bazen de yeraltı yahut yerüstü su baskınları nedeniyle (Ermenek’te olduğu gibi) göçük riskini taşırlar. Denetlemeler, eski tahkimatların denetimi ve güçlendirilmesi üzere tedbirler alınabilir. Madenlerin en az iki girişi olur. Göçük riskine karşılık acil durumlarda ulaşılabilecek ekstra girişler planlanarak oluşturulmalıdır. Acil durum tatbikat ve idaresi de ehemmiyet taşır.”
Bazı bölgelerde aile mesleği haline gelen madencilikte eğitim şart
Bazı bölgelerde aile mesleği haline gelen maden işlerinde eğitimin ehemmiyetine vurgu yapan Dr. Nuri Bingöl, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Yeterli eğitimi olmadan bu işlerde çalışma yapılmaz. Fiziki şartları elveren bireyler ön eğitimden geçirilerek işe başlatılır. Bu eğitimler içinde iş güvenliği eğitimi ön planda yer alır. Bu eğitimler ayrıyeten periyodik olarak yılda en az 3 defa devam eder, etmelidir. En az yılda 1 kez, hatta 2 kez acil durum tatbikatları yapılmalıdır. Bu eğitimlerin yanında deneyim de risklerin azaltılmasına yardımcı olur. Aile mesleği haline geldiği için yakınlarından, hatta komşularından yahut eski çalışanlardan edinilen bu tip deneyimler, muhtemel riskler konusunda hassasiyet gösterilmesini sağlar.
Risk çoğaldığında yapılacak iş ve süreçler daha süratli aksiyona geçer ve gerekirse iş durur, tahliye erkenden başlar. Bütün bunlara karşılık gelişen teknolojik imkanlardan da yararlanmak bu risklerin azaltılmasında yahut yok edilmesinde büyük katkı yapmaktadır.”
Denetleme ihmali; göçüklere, patlamalara ve can kaybına davetiye çıkarıyor!
Madencilik işinin zorluklarına dikkati çeken Dr. Nuri Bingöl, “Yapılan madencilik işi dünyanın en sıkıntı ve meşakkatli bir o kadar da riskli işlerindendir. Tüm tedbirleri almadan, riskli durumları ortadan kaldırmadan çalışma yapmak, eğitimleri aksatmak, denetlemeleri ihmal etmek göçüklere, patlamalara ve dolayısı ile can kaybına davetiye çıkarmak demektir.” diyerek kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
