Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu sivrisinek artışı ve Büyükşehir’in çalışmalarını kıymetlendirdi:
İklim krizi sivrisinek popülasyonunu artırdı
-İzmir Büyükşehir Belediyesi, 30 takımla tüm ilçelerde sivrisinekle çaba için ilaçlama çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Türkiye genelinde ve bilhassa kıyı bölümlerde sivrisinek artışını pahalandıran Zirai Uğraş İlaçları Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, global iklim krizine işaret etti.
-Büyükşehir’in larva devrinde yaptığı uğraş çalışmalarının hakikat ve faal bir metot olduğunu söyleyen Durmuşoğlu, ağır popülasyon kelam konusu olduğunda bunu kırmak için ergin sivrisinek ve karasinek (uçkun) gayretinin de kıymetli olduğunu söyledi.
İzmir Büyükşehir Belediyesi, global iklim krizi nedeniyle mevsim değişikliklerinin ortaya çıkardığı farklı sivrisinek çeşitlerine karşı ağır bir uğraş veriyor. Kentin dört bir yanında 30 farklı grupla ilaçlama çalışmalarını sürdüren Büyükşehir Belediyesi, bayram tatili ve hafta sonu da mola vermedi. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Muhafaza Kısmı’ndan emekli Zirai Çaba İlaçları Üreticileri Derneği (ZİMİD) Genel Sekreteri Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, hem yapılan çaba çalışmalarını hem de artan sivrisinek çeşitliliği ile popülasyonunu kıymetlendirdi.
“Aşırı yağışlar sivrisineklerin yeni ömür alanlarını artırdı”
Küresel iklim krizinin kurak yerlerin çok daha kurak, yağışlı yerlerin ise çok daha yağışlı olmasına neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, bu durumun bilhassa İzmir üzere kıyı yerlerde yağışlar hasebiyle böcek ve sivrisinek popülasyonunu artırdığına dikkat çekti. Durmuşoğlu, “Örneğin bu yıl İzmir’de Mayıs ve Haziran aylarında ortalamanın yaklaşık beş katı daha fazla yağış aldık. Natürel ki bu yağışlar bölgedeki böcek popülasyonunu ve hasebiyle su birikintilerinde hayatının büyük kısmını geçiren sivrisinek üzere canlıları da etkiledi. Mayıs ve Haziran aylarındaki çok yağışlar, sivrisineklerin yeni hayat alanlarını artırdı, buna bağlı olarak da olağandan çok daha fazla bir popülasyon oluşturdu” dedi.
Sık görülmeyen cinsleri de etkiledi
Bu durumun çok sık görülmeyen kimi cinslerin de artmasına neden olduğunu söyleyen Prof. Dr. Enver Durmuşoğlu, “Culex pipiens üzere dünyanın her tarafında gördüğümüz sivrisinek çeşidi yanında, günümüzde Aedes albopictus üzere bir sivrisinek çeşidi de ülke genelinde yayılmaya başladı. Bilhassa kıyı kısımlarda son 3-5 yıldır bilinen bu tıp, son yıllarda popülasyonunu daha da artırdı. Bunların yalnızca bilimsel isimlerindeki farklılığa değil, davranışlarının ve faaliyetlerinin öteki yaygın tiplerden farklılığına da dikkat etmek gerekiyor. Örneğin Culex cinsine ilişkin tiplerin genelinde akşamüzeri, hava kararması ile başlayan, ergin dişilerin insanları sokan, kanlarını emerek gösterdiği davranışı, Aedes cinsine bağlı çeşidin gündüz faaliyette olması ve gündüz de insanlardan kan emmeleri ile ayırt etmek mümkün. Birtakım sivrisinekler pak su kaynaklarını tercih eder. Kimileri ise kirli yahut pak tüm su alanlarında görülebilirler” diye konuştu.
Mücadele formülleri farklı
Türlerin yalnızca isim olarak değil, davranış olarak da birbirlerinden farklı olduğuna değinen, o nedenle gayret metotlarının farklı olduğunu söyleyen Enver Durmuşoğlu, “Temmuz ayına giriyoruz lakin hala birtakım kanallarda su birikintileri var. Belediye takımları çalışıyor. Olağanda Mayıs sonunda kuruyan birtakım yağmur kanalları, bu yıl Haziran sonunda bile su barındırıyor. O nedenle burada üreme alanlarının devam ettiğini görüyoruz” dedi.
“Yoğun popülasyon oluşturmaları kelam konusu”
Türkiye genelinde ve daha çok kıyı bölümlerinde görülen cins çeşitliliği ve popülasyonunun arttığını söyleyen Enver Durmuşoğlu “Tür çeşitliliğinden kastım şu; örneğin sivrisineğe çok benzeyen lakin sivrisineklerde olduğu üzere kan emme davranışı olmayan Chronomid çeşitleri var. Bunların popülasyonu da çok ağır olduğunda kıyıda rahat oturamadığımız akşamlar oluyor. Yani hem sivrisineklerin hem de Chronomidlerin ağır popülasyon oluşturmaları kelam konusu” dedi.
Türkiye’de 60 sivrisinek tipi bulunuyor
Türkiye’de yaklaşık 60 sivrisinek tipinin bulunduğunu belirten Enver Durmuşoğlu kelamlarına şöyle devam etti: “İzmir’de de Aedes albopictus çeşidinin bu yıla has önemli artış gösterdiğini lisana getiren Enver Durmuşoğlu, “Üç yıl kadar evvel Karadeniz kıyılarında yayılmaya başlayan çeşidin bu bölgede de artık önemli meseleler yaratmaya başladığını görüyoruz. Farklı tiplerin habitat ve davranış farklılıkları yanında taşıdıkları hastalıklar da değişiyor. Aslında vektörlerle 150’nin üzerinde taşınan hastalık var. Bunlar ortasında kitlesel ölümlere neden olan hastalıklar var. Bunlardan hangisi şu periyotta daha yaygın, bu farklı bir uzmanlık alanı. Fakat bu durum o hastalıkları taşıyan insanların yaşadığı ve ziyaret ettiği yerlerle de alakalı. Sivrisineklerin en çok bulaştırdığı hastalıklar Batı Nil Humması, chikungunya, deng humması, zikavirüs ve sıtmadır.”
Larva çabası önemli
İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin sivrisinekle gayret çalışmalarını pahalandıran Durmuşoğlu, “Görevim gereği pek çok vilayette sivrisinekle çaba çalışmalarını görme ve dinleme talihim oldu. Pek çok bölgede biyosidal eser uygulayıcılarının eğitim çalışmalarına katıldım. İzmir de bu kentlerden biri. Temelde belediye grupları, larva ile uğraş ederek gerçek bir metot uyguluyor. Temel ve birinci gaye sivrisinek larvalarıdır, zira larvalar yalnızca su kaynaklarında olur ve varlıkları gözle çarçabuk belirlenebilir. Ergin sivrisinekler ise her tarafa yayılıyor. Su kaynaklarında larvalara karşı yapılan uygulamaların sonuçlarını da görmek mümkün. Vatandaşlarımız erginlere karşı yapılan uygulamaları görür lakin maalesef bunu pek göremez” dedi.
“Belediyenin gayret yolları etkili”
Belediye takımlarının larvalarla önemli biçimde gayret ettiğini lisana getiren Durmuşoğlu, şunları söyledi: “Pek çok belediye de bu formda gayret ediyor. Ama bu yıl olduğu üzere İzmir özelinde Mayıs ve Haziran aylarında çok yağışların su kaynaklarını çeşitlendirmesi, o kaynakların bulunduğu yerdeki tiplerin çeşitlenmesiyle birlikte takımlar alışılan üreme noktalarının dışında üreme noktaları ile karşılaştı. Bu yalnızca İzmir’de değil, diğer kentlerle de yaşandı. Ağır popülasyon kelam konusu olduğunda vatandaşı rahatlatmak için ergin sivrisinek ve karasinek (uçkun) çabasının yapılmasında fayda var” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
