EY (Ernst & Young), tüm dünyada şirketlerin iklim değişikliği alanında gerçekleştirdiği çalışmaları ortaya koyan Global İklim Riski Barometresi’nin 2023 versiyonunu yayımladı. EY’ın 51 ülkede 1500 kuruluşu inceleyerek hazırladığı raporda; şirketlerin iklim değişikliği konusundaki taahhütleri, bu taahhütlerin kapsamı ve ayrıntılarının yanı sıra süreçle ilgili kamuoyuna yaptığı açıklamalar mercek altına alınıyor. Rapora nazaran; şirketler, iklim değişikliği stratejilerini kurumsal olarak ele alma, bu stratejileri aksiyona dökme ve planlarını açıklama konusunda yetersiz kalıyor.
Uluslararası danışmanlık, kontrol ve vergi şirketi EY (Ernst & Young) tarafından hazırlanan Global İklim Riski Barometresi raporunun beşincisi yayımlandı. Raporda yer alan bilgiler, iklimle ilgili finansal dataların raporlanmasını teşvik etmek için kurulan “İklimle Temaslı Finansal Beyan Vazife Gücü (Task Force on Climate-related Financial Disclosures, TCFD)” tarafından belirlenen 11 temel tavsiye ekseninde inceleniyor. Barometre, şirketleri kapsam ve kalite bağlamında kıymetlendiriyor.
Şirketler iklim taahhütlerini destekleyecek planlarını açıklamıyor
Bu yılki rapor, kuruluşların iklim taahhütleri ile kurumsal stratejileri ortasında derin bir kopukluk olduğunu ortaya koyuyor. Rapora nazaran; çalışmaya katılan şirketlerin neredeyse yarısı (%47) iklim taahhütlerini açıklamalarına karşın bu taahhütleri hayata geçirecekleri yol haritasını açıklamıyor. %74’ü ise iklim riskinin ölçülebilir tesirlerini iklim değişikliği stratejileriyle ilgili açıklamalarına dahil etmiyor, bu da mevzunun kurumsal seviyede kâfi pahası görmediği gerçeğini ortaya koyuyor.
Barometre, şirketlerin iklim değişikliği ile ilgili beyanlarını hem sayısal hem de kapsam açısından kıymetlendiriyor. Buna nazaran açıklamalarını paylaşan şirket oranında ilerleme kaydedilirken (2022’de %84, 2023’te %90’a yükseliyor), paylaşılan beyanların kapsamı ise yüzde 50 üzere görece düşük bir seviyede kalıyor. Bu hususta yalnızca yıllık bazda +%6 oranında artan bir güzelleşme sağlandığı tespit edilmiş durumda.
Ülkeler ortası karşılaştırma yapıldığında, iklimle ilgili en ayrıntılı ve geniş kapsamlı açıklama konusunda Birleşik Krallık (%66), Almanya (%62), Fransa (%59), İspanya (%59) ve ABD (%52) öne çıkıyor. Hindistan (%36), Çin ve Filipinler (her ikisi de %30) ve Endonezya’nın (%22) değerli ölçüde düzgünleştirmeye muhtaçlık duyduğu belirtiliyor. Bu noktada ülkelerin, Memleketler arası Sürdürülebilirlik Standartları Heyeti (International Sustainability Standards Board, ISSB) düzenlemelerinde otaya konan gerekliliklere hazırlanma muhtaçlığı olduğu görülüyor. Bununla birlikte iklimle irtibatlı beyan gerekliliğinin bulunmadığı pazarlar ortalamayı aşağı çekiyor ve bu durum çözülene kadar ortalamaların düşük kalacağı belirtiliyor.
Kurumsal performans
Barometreye nazaran; iklimle ilgili risk ve fırsatların şirketlerin mali tablolarına yansıtılma seviyesi; bir şirketin iklim değişikliği konusundaki anlayışının bir göstergesi niteliği taşıyor. Ankete katılan üç şirketten sadece biri, mali tablolarında iklim riskleri ve yaratacağı tesir ortasındaki niceliksel yahut niteliksel irtibatları açıklıyor. Bu da iklim riski ve tesirinin mali performans kapsamında eşit derecede dikkate alınmadığını gösteriyor. Ayrıyeten ankete katılan şirketlerin %42’si, şirketin bedel zinciri ve daha geniş pazar dinamikleri için senaryo tahlili yapma konusunda başarısız oluyor. İklim değişikliğini hâlâ ticari büyüme kapsamında ele almayan birden fazla şirket, iklimle ilgili fırsatlara ait stratejilerini açıklamaktansa (%68) riskleri açıklamaya (%77) daha eğilimli. İklim riski ile iş büyüme stratejisi ortasındaki ilişkiyi anlayan şirketler, Memleketler arası Finansal Raporlama Standartları (International Financial Reporting Standards, IFRS) S2 üzere iklimle ilgili yeni raporlama gerekliliklerini karşılamakta daha uygun bir pozisyonda.
Geçiş planlaması
Ankete katılan şirketlerin neredeyse yarısı (%47) iş modellerini ve operasyonlarını verilen iklim taahhütlerine nasıl uyumlu hale getireceğini açıklamıyor. Planlarını açıklayan şirketlerin (%53) ise detay seviyesi sonlu kalıyor. En fazla iklim riskine maruz kalan bölümlerden, güç (%60), madencilik (%60), ulaştırma (%58), telekomünikasyon ve teknoloji (%57) dalları en detaylı planlara sahipken tarım kesimi bu bahiste geride kalıyor. Tarım bölümünden ankete katılanların yalnızca %43’ü iklim konusunda bir geçiş planı açıklıyor.
Şirketlerin hemen alması gereken üç önlem
EY Global İklim Riski Barometresi, şirketlerin ivedilikle alması gereken üç kritik tedbiri sıralıyor:
Niyeti aksiyona dönüştürün: En âlâ performans gösteren şirketlerde, iklim riskine ahenk, aksiyona dönüştürülebilir bir fırsat olarak görülür. Bu şirketlerde detaylı ve titiz bir halde hazırlanan iklim değişikliği stratejisi, kamuoyuna açıklanarak aksiyona dökülür.
Düşük karbonlu bir gelecek için bilgi idaresini sağlayın: Eylemleri teşvik etmek ve emisyonları azaltmak için bilgiler toplanmalı, risk idaresine entegre edilmeli, karbon azaltımını teşvik etmek için kullanılmalı. Bilgileri her vakit stratejik ve operasyonel risk idaresine entegre olacak formda kullanmak ve yönetmek için aktif yönetişim yapılarını hayata geçirin.
Dönüşümde idare heyetinin itici gücünü kullanın: İklim bilgileri, kurumsal stratejiye bilgi sağlamak için idare konseyi seviyesinde kullanılmalı. Başkanlar tüm kuruluş genelinde iklim tesirine bütüncül bir yaklaşımı benimseyerek; iklim değişikliği çalışmalarında temel ahengin ötesine geçme ve karbondan arındırma gündemini gelecek stratejisinin itici gücü olarak kullanmalı.
EY Türkiye İklim Değişikliği ve Sürdürülebilirlik Hizmetleri Önderi Ece Sevin bu yılki EY Global İklim Riski Barometresi ile ilgili şu değerlendirmelerde bulundu: “Bu yılki EY Global İklim Risk Barometresi; net sıfır iktisada geçişimizi değerli ölçüde hızlandırmamız gereken bir periyotta, belirtilen iklim maksatları ile bunları gerçekleştirmeye yönelik kurumsal aksiyonlar ortasında bir kopukluk olduğunu gösteriyor. İklim riskinin açıklanması; başka bir onay kalemi olarak değil, daha kapsamlı bir stratejinin kesimi ve rekabet avantajı elde etmek için bir fırsat olarak görülmelidir. Bu, bilhassa gerçek değişimi benimsemesi ve gerçekleştirmesi gereken başkanlar için çok kıymetli bir fırsat olabilir. İş dünyası, taahhüt zihniyetinden, karbonsuzlaştırma stratejilerinin operasyonlarının tamamında uygulandığı bir hareket planına geçmelidir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
