Dostu olanlar daha memnun olurken, olumlu bağlantılar ruhsal düzgün oluşa katkı sağlıyor. İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, doğduğu andan itibaren etrafıyla bir bağlantı içinde olan bireylerin varlığını devam ettirebilmesi için bağlantılara gereksinimi olduğunu belirtiyor. “Kendi hislerimizin ve bedel yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki şahıslarla sağlıklı alakalar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor” diyen Turan, sağlıklı bir dostluk için ise ferdî hudutların korumasına dikkat çekiyor. Turan, sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulması gerekliliğinin de altını çiziyor…
Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, dostluk bağlantısının insanın hayatındaki yeri ve ehemmiyetine dair değerlendirmelerde bulundu.
Olumlu bağlantılar ruhsal düzgün oluşumuza katkı sağlıyor
Yapılan bir araştırmaya nazaran, dostu olanlar çok daha memnun. Bu da uygun bağları olanların daha keyifli olduğunu ortaya koyuyor.
Kişinin ömründe öbür beşerlerle kurmuş olduğu bağların kıymetli bir yere sahip olduğunu belirten Olumlu Psikoloji Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Günlük ömrümüzde etrafımızdaki şahıslarla kurduğumuz olumlu ilgiler kendimizi memnun hissetmemizi sağlar ve ruhsal uygun oluşumuza değerli katkıda bulunur. Müspet psikolojinin kurucusu Martin Seligman ruhsal düzgün oluşu kâfi seviyede olan bireylerin; yaşamlarında olumlu hisleri daha sıklıkla yaşayan, etrafındaki bireylerle derin ve doyurucu bağlar kurabilen, hayatının bir gayesi ve manası olduğuna inanan, kendisini başarılı hisseden, tutkuyla bağlanabildiği, onunla meşgulken vakti unutabildiği ve keyif alabildiği meşguliyetleri olan özelliklere sahip olduğunu ifade eder. Bu noktadan hareketle etrafındaki bireylerle karşılıklı inanca, hürmet ve sevgiye dayalı münasebetler kurabilen bireylerin kendilerini daha yeterli hissettiklerini ve ruhsal düzgün oluşlarına değerli katkılarda bulunduklarını tabir edebiliriz. Etrafımızda kıymetlerimizin, hislerimizin ve hassasiyetlerimizin farkında olan bireylerin olması ve onlarla karşılıklı inanç, hürmet, sevgi çerçevesinde bağlarda bulunmak mutluluğumuza kıymetli katkıda bulunmaktadır.” dedi.
“Varlığımızı devam ettirebilmek için alakalara gereksinimimiz var”
İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini ve bu yüzden yalnızlığın beşere mahsus olmadığını hatırlatan Turan, “Doğduğumuz andan itibaren varlığımızı ortaya koymak ve varlığımızın başkaları tarafından fark edilmesi, önemsenmesi için birçok davranış sergiliyoruz. Bir bebek ağlama davranışı ile var olduğunu, gereksinimleri olduğunu ve hayatının devamı için bu gereksinimlerin karşılanması gerektiğini bize söylüyor. Hem biyolojik hem duygusal gereksinimlerimizin karşılanması sonucu bu hayatta bir mana bulmaya ve gaye oluşturmaya çalışıyoruz. Yani doğduğumuz andan itibaren etrafımızdaki şahıslarla bir etkileşim ve irtibat içindeyiz ve ömürde varlığımızı devam ettirebilmek için alakalara muhtaçlığımız var. Vakit içerisinde etrafımızdaki bireylerle kurduğumuz bağlar ve model alma yoluyla, öğrenmeyle biz de bağ kurmayı öğreniyor, toplumsal bir varlık olarak yaşantımıza devam ediyoruz. Bu noktada kendi hislerimizin ve bedel yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki bireylerle sağlıklı bağlar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor.” halinde konuştu.
Gerçek dostluk ilgisinde aralıkların bir değeri yok
Karşılıklı itimat duymanın, kıymet yargıları ve ferdî hassasiyetlere değer vermenin, şahsî sonlara hürmet duyma ve sevgi dostluk bağının temelini oluşturduğunu söz eden Turan, “İyi bir dostluk münasebetinde; kişinin kendisi için istediği hoş şeyleri karşısındaki kişi için de istiyor olması ve kendi hayatında olmasını istemediği olumsuz yaşantıları karşısındaki kişinin de yaşamasını istemiyor olması hayli değerli bir yere sahiptir. Gerçek bir dostluk ilgisinde uzaklıkların bir kıymeti yoktur ve bizim toplumumuzda hususla ilgili ‘iki elim kanda olsa gelirim’ kelamı vardır. Burada dostluğa verilen değer ve paha vurgulanmakta, kişinin kendi gücü ve yetenekleri doğrultusunda dostunun bir gereksinimi olduğunda ona dayanak olabilmek için pek çok zorluğun üstesinden gelebileceği tabir edilmektedir.” açıklamasını yaptı.
Karşılıklı sonlu düzgünlük ve hudutlu fedakârlık kavramları önemli
Dostluk münasebetinin korunması ve sağlıklı bir formda devam edebilmesinde; karşılıklı inanç, sevgi, hürmet, hassasiyetlere değer ve paha vermenin, şahsî hudutları koruma etmenin kıymetli mihenk taşlarını oluşturduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu noktadan hareketle dostluk alakasında karşılıklı sonlu güzellik ve sonlu fedakârlık kavramları da hayli değerlidir. Sonlu derken dostluk ismine karşımızda kişinin özel hayatına girmeden, onun gereksinimleri noktasında kendi yapabileceklerimizi maddi manevi olarak açık ve net bir biçimde tabir ederek davranışlarımızı ortaya koymak değerlidir. ‘Senin için yapabileceğim bir şey var mı? Bu bahiste sana nasıl yardımcı olabilirim?’ soruları çok kıymetlidir. Biz genelde dostluk kavramını yanlış anlayabiliyoruz. ‘Senin için her şeyi yaparım, senin her gereksinimini karşılarım.’ Hiçbirimiz tüm güce sahip değiliz, elimizde sihirli değnekler de yok. Her birimizin kendine ilişkin gerçekleri var, bu gerçeklerin farkında olarak münasebetlerimizi düzenlemek ve davranışlarımızı ortaya koymak durumundayız.” diye konuştu.
Dostluk ve arkadaşlık ilgisi farklı
“Kişiler, farklı bakış açıları, bedel yargıları, hassasiyetleri olan şahıslarla arkadaşlık kurabilirler.” diyen Turan, “Bununla birlikte dostluk münasebetlerinde misal hislere, niyet yapılarına, ömür maksadına ve manasına sahip olmak, paha yargıları ve hassasiyetlerinin misal olması hayli kıymetli bir yere sahiptir. Dostluk bağlantısında kişi, kendiyle ilgili özel paylaşımlarda bulunabilmekte ve problemlerinin tahlili ismine yardım talebinde bulunabilmekte iken, arkadaşlık ilgisinde hudutlar daha besbellidir.” dedi.
Kişi, kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça daha sağlıklı bağlar kurabilir
‘Dostunu düşmanını bileceksin’ atasözünün gerçek hayatta uygulanabilir olup olmadığını da kıymetlendiren Turan, “Dost ya da düşman kavramlarından çok bu kelamı günlük hayatta şu halde davranışlarımıza yansıtabiliriz. Kişi ömür olayları içerisinde kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça ilgi içindeki sonlarını da belirlemekte ve daha sağlıklı bağlantılar kurabilmektedir. Bu noktadan hareketle kişi kendisine hürmet duyulduğunu, kendisinin his, niyet, paha ve hassasiyetlerine ehemmiyet verildiğini hissettiği, motivasyonunu yükselten münasebetlere ve şahıslara daha fazla emek verirken, tabir ettiğimiz özelliklere sahip olmayan bağlar ve şahıslardan uzak durabilir.” açıklamasını yaptı.
Sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulmalı
Artan dijitalleşmenin dostluğun ve mutluluğun seyrine tesirleri konusunda, günlük yaşamımızda dijital ortamdan uzak kalmamızın mümkün görülmediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu ortamda şahıslar kendilerini olduklarından farklı ve kendi gerçeklerinden uzak bir halde gösterebilmektedirler. Karşımızdaki kişiyi gerçek tanıyabilmek ve kendimizi koruyabilmek ismine dijital ortamda epeyce dikkatli ve ihtimamlı hareket etmek durumundayız. Bilhassa sanal ortamda yeni tanıştığımız şahıslara karşı daha sonlu hareket etmemiz, kendimizle ilgili özel bilgileri ve görselleri paylaşmamamız epey ehemmiyet arz etmektedir.” dedi.
Dijitalleşen dünyada dostluk münasebetinin daha da ehemmiyet kazandığını vurgulayan Turan kelamlarını şöyle tamamladı:
“Mış üzere hayatlardan çok sahiden hislerimizi hissedebilecek, gereksinimimiz olduğunda yanımızda olacağını bildiğimiz şahıslarla münasebet kurmaya ihtimam göstermeli ve emeğimizi bu tarafta ortaya koymalıyız. Genel olarak bağlantılarımızda yanılgılarımız olabilir ve bu çok olağan bir durumdur. Bununla birlikte bağlantılardaki yanılgılarımızı fark edip, karşımızdaki şahısla bunları açık ve net bir formda konuşabilmek ve uzlaşmacı bir biçimde ortak nokta da buluşabilmek hem arkadaşlık hem de dostluk münasebetlerimizin daha sağlıklı bir biçimde devam edebilmesine değerli katkılarda bulunacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
