Bel ağrısı toplumda en sık görülen ağrıların başında yer alır. Münasebetiyle bel, sırt hatta kalça bölgesinde yaşanan birden fazla ağrıların doğal olarak bel kaynaklı olduğu düşünülüyor. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanı Dr. Öğr. Üyesi K. Neslihan Kurt Oktay, az bilinen fakat çok yaygın görülen Maigne Sendromunun bel ağrısı ile başvuran hastaların yaklaşık yüzde 40’ının nedeni olduğunu söyledi. Bel ağrısının sıklıkla bel fıtığına, geçmeyen kasık ve testis ağrılarının ise iç organ hastalıklarına yaygın olarak bağlanmasının hastaların yanlış teşhis almasına ve doğal olarak da uygun olmayan vakit alıcı metotlarla tedavi edilmesine neden olabildiğine dikkat çekti.
BEL AĞRILARININ ÇOK YAYGIN GÖRÜLEN FAKAT AZ BİLİNEN NEDENİ
Omurganın “alt sırt-üst bel omurlarının birleşme yerindeki işlev bozukluğu sonucu görülen tüm ağrılı durumların Torakolomber Geçiş Sendromu (TLGS) öteki bir ismi ile Maigne Sendromu olarak tanımlandığı bilgisini veren Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanı Dr. Öğr. Üyesi K. Neslihan Kurt Oktay şunları anlattı: “Bel ağrılarının sık görülen lakin az bilinen bu değerli nedenini şöyle açıkladı: “Bu sendrom en sık 11. ve 12. sırt omuru ile 1.bel omuru düzeyleri ortasında görülür. Etkilenen bölgedeki omurların birbiri ile ortasındaki ilişkiyi sağlayan ve kaymasını engelleyen eklem olan ‘faset eklemde’ tek taraflı bir hassasiyet, ağrıya neden olur. Bu bölgeden çıkan hudutların bedende dağılarak beslediği ilgili kas, kemik ve deri bölgelerinde olağandışı belirtilerle seyredebilir. Hastalar bilhassa bu alt sırt-üst beldeki geçiş bölgesinde değil de daha çok bel, leğen kemiği, popo, kasık ve testis bölgesindeki ağrıdan yahut his azalmasından şikayet eder.”
İç organ sıkıntıları dışlanmış ve sebep bulunamamış alt karın ağrısı, yan ağrısı (böğür ağrısı), kasık ve testis ağrısı olan hastaların yanı sıra nedeni bulunamayan bel ağrısı yaşayan bireylerin Maigne Sendromu kuşkusuyla fizik tedavi doktoruna başvurmaları gerektiğinin altını çizen Dr. Öğr. Üyesi K. Neslihan Kurt Oktay böylece yanlış tanıya bağlı oluşabilecek vakit kayıplarının önüne geçilmesinin mümkün olabildiğini söyledi.
“GÖVDEYİ ANİ DÖNDÜRME HAREKETİ SONRASINDA AĞRI ORTAYA ÇIKIYOR”
Bu sendromun genellikle rotasyonel gövde döndürme hareketleri sonrası başladığını ve ayakta dururken karşı tarafa yana eğilme ile ağrının arttığını söyleyen Dr. Öğr. Ü. Kurt, “Sırt omurlarımızın rotasyon hareketi kaburgalarımız nedeni ile kısıtlıdır. Belimizin yana eğilme (fleksiyon) ve dönme hareketi (rotasyon) en büyük oranda alt sırt-üst bel geçiş bölgesi düzeyinde gerçekleşir. Bu nedenle ani yana eğilme ve dönme hareketi ile gerçekleşen zorlanmalar bu sendromun oluşmasındaki en değerli sebeptir” dedi. Bel ve sırt bölgesinde ani dönme hareketi yapan oyuncular ya da omurgalarına esneme, germeyle birlikte dönme hareketini yapan atletlerde sıkça görülmekle birlikte toplumun her kesitindeki şahıslarda bu sorunun ortaya çıkabileceğine işaret etti. TLGS gençlerde de ortaya çıkabildiği üzere sıklıkla 50 yaş üzeri popülasyonda görülebildiğini belirten Dr. Öğr. Ü. Kurt Oktay bunun temel nedeninin yaşlanma ile birlikte omurga yanlarındaki kas kuvvetlerinde azalmanın yanı sıra, o bölgedeki yaşlanmaya bağlı dejenerasyona bağlı gelişen işlev bozukluğu olabileceğine dikkat çekti.
BEL FITIĞININ YANI SIRA İÇ ORGAN HASTALIKLARINI TAKLİT EDEBİLİR!
‘’Hastalar ekseriyetle sırtta yer alan ağrıyı tanım edemez, bununla birlikte en sık görülen yakınma ise bel ağrısıdır’’ diyen Dr. Öğr. Ü. Kurt Oktay, kelamlarına şöyle devam etti: “Ağrı alt bel bölgesi, leğen kemiğinin yanı, gluteal bölge (popo ve kaba ette), omurga ve leğen kemiğinin ortasında bulunan sakroiliak eklem üzerinde ağırlaşır bu nedenle bel fıtığında yaygınca görülen siyatik ağrısı ile sıklıkla karışır. Klinik olarak kıymeti olmayan fakat bel MR’ında tesadüfen görülebilecek bel fıtıkları yahut bu bölgedeki radyolojik anormallikler bel ağrısının asıl nedeni olarak görülüp de yanlışsız teşhisin karışmasına neden olup hastalar yanlış teşhis alabilmektedir. Uyluğun yan tarafında hissedilen yalancı kalça ağrısı, pubik & kasıkta hassasiyet, testis ağrısı, alt karın ağrısı ve huzursuz barsak semptomları görülebilir. Şikayetler çoklukla tek taraflıdır, çok nadiren iki taraflı olabilir. Yalancı kalça ağrısı kalça hastalıklarını taklit edebilir, kasık ve testislere kadar uzanabilir. Ağrı derin, keskin karakterde, hafif yahut şiddetli olabilir ve ekseriyetle tekrarlayı karakterdedir. Bu özelliklerinden ötürü organlara bağlı farklı meseleleri taklit edebilen bu ağrılar bel ağrısıyla birlikte görülebildiği üzere tek başına da ortaya çıkabilir.”
“FARKLI HASTALIKLARLA KARIŞTIRILABİLİYOR”
“Özellikle hastaların bel, leğen kemiği, popo kısmında hissettikleri ağrılarının kaynağının kazara bel fıtığı üzere nedenlere bağlanabildiği ve gereksiz cevap vermeyen cerrahi yöntemlerle tedavi edilmelerine neden olabilmektedir. Hastaların alt karın, kasık ve testis bölgesinde hissetikleri ağrılarının ise kasık fıtığı ve varikosel (testis damarlarının varisi) hastalıklarının yol açtığı ağrıları ile karışabildiğini, bu yüzden teşhis ve tedavi süreçlerinin uzayabildiğini” ifade eden Dr. Öğr. Ü. Kurt Oktay, “Kasık fıtığı ve varikosel ameliyatı geçirdikten sonrasında kasık ve testis ağrıları geçmeyen hastaların hayli yaygın olduğunu” da belirtiyor. “Nedeni net bulunamayan bel, alt karın, kasık ve testis ağrılarında gereksiz operasyonlara kadar giden bir süreci önlemek için fizik tedavi tabibi tarafından hastaların detaylı bir fizik muayene ile değerlendirilmelerinin yanlışsız teşhis açısından çok değerli olduğunun” altını çizdi.
“OMURGADAKİ İŞLEV BOZUKLUĞUNA NAZARAN FARKLI TEDAVİ YAKLAŞIMLARI UYGULANIR”
Öncelikle tanıyı koyduktan sonra hastanın günlük hayat aktivitelerinin düzenlenmesi bilhassa de rotasyonel (dönme) hareketlerden kaçınılmasının çok değerli olduğunu söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neslihan Kurt Oktay, tedavi yaklaşımı konusunda şu bilgileri verdi: “Fonksiyonel bir onarım programı, bel esnekliğini artırıcı ve uyluk kaslarını germeye yönelik idmanlar yanında gövde kaslarını kuvvetlendiren idmanlar, istikrar ve proprioseptif antrenmanlar uygulanmalıdır. Fizik tedavi kliniğimizde omurgada işlev bozukluğu görülen düzeydeki faset ekleme ultrason eşliğinde uyguladığımız lokal anestetik ve steroid enjeksiyonları hem tanıyı kesinleştirmede hem de tedavide hayli tesirlidir. Birebir vakitte etkilenmiş alt sırt-üst beldeki bu geçiş bölgesine uygulanan mobilizasyon ve manipülasyon teknikleri ile güzelleşme sağlanabilmektedir. Manipülasyon ve enjeksiyon uygulanamadığı durumlarda fizik tedavi programında uygulanan fizik tedavi casusları tesirlidir. İnatçı hadiselerde ise radyofrekans ile faset eklemin denervasonu da uygulanabilmektedir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
