Çoklukla yaşlanmayla birlikte en sık görülen hastalıklardan biri olan katarakt, hastalar tarafından “Işıktan rahatsız oluyorum”, “Gözüm kamaşıyor”, “Bulanık görüyorum”, “Gece net göremiyorum” halinde tanım ediliyor. Gözün güneş ışığına fazla maruz kalması, sigara kullanımı, gerilim ve kronik birtakım hastalıklar katarakt riskini artırabiliyor. Kataraktın tedavisinde, teknolojinin ileri seviyede kullanıldığı yeni kuşak sistemler öne çıkıyor. Memorial Şişli Hastanesi Göz Merkezi’nden Prof. Dr. Abdullah Özkaya, katarakt ve tedavi yolları hakkında bilgi verdi.
Katarakt erken devirde fark edilemiyor
Göz, yapıları olan kornea ve lensin kırıcılığı, saydamlığı sayesinde net görüş sağlar. Katarakt hastalığı, göz bebeğinin ardındaki görmeyi sağlayan doğal merceğin saydamlığını kaybederek matlaşması sonucu ortaya çıkmaktadır. Birinci devirde pek fark edilmeyen katarakt, ilerleyen periyotlarda görmeyi bozabilir. Hastalar günlük işlerini yapmakta zorluk da çekebilir. Genel manada katarakt belirtileri, beğenilen kamaşma, bulanık görüş, gözlük numarasının değişmesi, baş ağrısı, ışık hassasiyeti, gazete okumada ya da telefon kullanımında zorlanma, dumanlı görme olarak sayılabilir. Katarakt tedavi edilmezse görme yetisi kaybolabilir. Bu nedenle hastalığın vaktinde tedavisi kıymetlidir.
Katarakt tedavi edilebilen bir hastalıktır
Katarakt cerrahi ile tedavi edilebilen bir sıhhat problemidir. Cerrahi müdahaleyle hastaya; uzak, hem uzak hem yakın ya da uzak, yakın ve orta yakın aranın tedavi edilmesi üzere seçenekler sunulmaktadır. Hastanın yaptığı seçime ve genel sıhhat durumuna nazaran uygun göz içi lenslerden biri kullanılarak ameliyat gerçekleştirilir. Katarakt cerrahisinde son yıllarda değerli yenilikler de kelam hususudur. Premium göz içi lenslerle hastalar eskiye oranla daha rahat görebilmektedir. Kataraktta en sık kullanılan bir öbür usul de FAKO ameliyatıdır.
FAKO tüm dünyada kullanılan en yaygın yöntemdir
Halk ortasında lazer olarak da bilinen FAKO metodu ile sertleşmiş katarakt temizlenerek yerine göz içi mercek yerleştirilmektedir. FAKO usulünde lazer değil, ultrason gücü kullanılmaktadır. Şu anda bütün dünyada kullanılan en yaygın metottur. Bu sürecin avantajı, çok küçük bir kesi ile gerçekleştirilmesidir. Yaklaşık 3 mm uzunluğunda bir kesiden göz içine girilerek, kalem üzere bir aletle içeriden ultrason gücüyle katarakt parçalanıp, emilmektedir. Daha sonra, kesinin fazla genişletilmemesi için çoklukla katlanır bir mercek konulur ve dikişe gerek kalmaz. Uygun hastalarda damlalı anestezi ile yapılmaktadır. Hastaya iğne yapılması bile gerekmez. FAKO sistemi, eski tekniklerde olduğu üzere astigmata da yol açmaz. Metodun dikişsiz, ağrısız ve damla anestezisi ile yapılması hastaya büyük avantajlar sağlamaktadır. Katarakt ameliyatı sonrası hasta 2-3 gün içerisinde iş ve toplumsal hayatına dönebilmektedir.
Katarakt oluşumunu önlemek mümkün mü?
İleri yaşta olanlarda, şeker, yüksek tansiyon ve obezite hastalıklarında, çok sigara ve alkol tüketenlerde, ailesinde katarakt öyküsü olanlarda, daha evvel göz travması nedeniyle operasyon geçirenlerde, çok güneş ışığına maruz kalanlarda katarakt riski biraz daha artabilir. Gözleri korumak ve kataraktı geciktirmek için kimi adımlar atılabilir. Güneşten korunmak için uygun bir güneş gözlüğü ya da siperlikli şapka kullanılmalıdır. Sigara içilmemeli ve sağlıklı beslenilmelidir. Yılda bir defa yapılan rutin göz muayenelerini yaptırmak hastalıkların erken teşhisinde ve önlenmesinde ehemmiyet taşımaktadır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı