Egeli bilim insanı Prof. Dr. Soğukpınar, afetlerde ebelik hizmetlerinin değeri ile ilgili altın pahasında bilgiler verdi
Afetlerde hamile ve lohusalara yönelik yürütülen çalışmalar hem annenin hem de bebeğin sıhhati için büyük değer arz ediyor. Ege Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Fakültesi Kısmı Kısım Lideri Prof. Dr. Neriman Soğukpınar, afetler başta olmak üzere olağandışı durumlarda hamile ve lohusa bayanlara yönelik yapılması gereken ebelik hizmetleri hakkında bilgi verdi.
Afet devirlerinde ebelik hizmetlerinin değerine değinen Prof. Dr. Soğukpınar, “Olağandışı ya da afet olarak da isimlendirilen bu cins durumlarda arama kurtarma faaliyetleri hiç elbet birinci yapılması gerekenlerdir. Bu sırada acil sıhhat hizmetleri, afetzede bireylerin yaşama talihlerinin artırılmasında ve ölümlerin önüne geçilmesinde çok değerli bir yere sahiptir. Bilhassa literatürde, savunmasız ya da dezavantajlı küme olarak isimlendirilen bayanlar ve çocuklar ise başta sarsıntılar olmak üzere doğal afetlerde en fazla etkilenen kümesi oluşturuyor. Başka yandan olağan bir ömür periyodu olan gebelik ve doğum süreçleri, ömrün daima var olan biyolojik gerçekleri olup, çoğunlukla acil müdahaleyi gerektiren değerli durumlardır” dedi.
“Gebelik, takibi ihtimamla yapılması gereken bir durumdur”
Gebeliğin özel bir durum olduğuna değinen Prof. Dr. Soğukpınar, “Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu tarafından, her gebeliğin istenilen gebelik olduğu, her doğumun inançlı gerçekleştiği bir dünyaya ulaşmak emelinde programlar yürütülüyor. Gebelik periyodu, sağlık ve hastalık çizgisinin birbirine yaklaştığı ve bayanların daha çabuk hastalandığı, sıhhat takibinin yapılmasını gerektiren özel bir devirdir. Gerek dünyada gerekse ülkemizde, anne çocuk sıhhati hizmetlerinden, daha geniş kapsamda üreme sıhhati hizmetlerinden direkt sorumlu olan meslek üyesi olan ebeler de kendilerine hizmet etmesi beklenen birinci öncelikli sıhhat takımı üyesidir. Ülkemizde 1996 yılından bugüne üniversite eğitimi ile Avrupa Birliği standartlarında eğitim almakta olan ve zarurî mezuniyet şartları bulunan ebelik mesleğinin afet durumlarında rolü çok değerlidir. Zira yaşama sağlıklı başlama noktasında iki cana tıpkı anda hizmet veren ebelik mesleğinin hizmet alanları epey geniştir. Bunlar; gebelik öncesi danışmanlık, gebelik izlemlerinin yapılması akla birinci gelecek olanlardır. Öbür bir hizmet alanı ise gebeliklerin takibi sırasında gelişebilecek olağandan farklı durumların yani risklerin erken saptanması ve uzmana sevk edilmesidir. Olağan doğumları kendi sorumluluğunda gerçekleştirme ehliyeti bulunan ebelerin, doğum sonrası periyoda ait lohusalık bakımı, yenidoğan muayenesi ve bakımı da bu periyotta yerine getirilmesi kıymetli sorumluluklarındandır” dedi.
“Afetler düşük ve erken doğum riskini artırır”
Doğal afetler sırasındaki ebelik hizmetlerine değinen Prof. Dr. Soğukpınar, “Doğal afetler sırasında annelerin ve çocuklarının hayatını kurtarabilecek üreme sıhhati hizmetlerinin sağlanması son derece kıymetli olup, bu kapsamda yapılması gerekenler, afetzede hamilelerin öncelikle genel sıhhat durumunun stabilize edilmesi, daha sonra da tez olarak bebek izlemin yapılmasıdır. Düşük ve erken doğum riskinin yüksek olduğu bu süreçte, acil obstetrik bakım prensipleri kapsamında, gebeliğin sonlanma muhtemelliğine karşı hazırlıklı olunmalı, kesinlikle acil ekipmanların tedarik edilmesi gözden kaçırılmamalıdır. Rutin klinik hizmetlerinin olanaksız olduğu afet durumlarında acil doğum hareket planı ile doğumlar gerçekleştirilmeli, doğum sonu süreçte ise kanama nedeni ile bilhassa kritik olan birinci saatler sonrasında gerekli lohusa bakımı sürdürülmelidir. Yenidoğanın fizik muayenesi ile emzirmenin sürekliliği için kişisel danışmanlık da ihmal edilmemesi gerekli rutin uygulamalardır” diye konuştu.
Afetler sırasında anne ve bebek sıhhatinin korunmasının çok değerli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Soğukpınar, “Doğumdan sonraki 42’nci güne kadar geçen devir hem anne hem de yenidoğan sıhhati için epey kritik bir periyottur ve bu vakit aralığındaki bakım eksikliği, hastalık ve vefat riskini artırabilir. Yapılan çalışmalar çok ani gelişen doğal afetler sırasında gebelik devrinde anemi, bebek vefat suratı, formül mama ile beslenen bebekler, düşük doğum yüklü doğan bebeklerin yüzdelerinde artışlar olduğunu gösteriyor. Sonuç olarak; afetler üzere olağandışı süreçlerde bilhassa bayanlar ve çocuklar savunmasız nüfus olarak kıymetlendirilerek, bu kümeye hizmet vermek üzere sıhhat takımı içerisinde kesinlikle ebelere yer verilmelidir” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
