“El ele vererek eğitimli gençlerimizin önündeki mahzurları kaldıralım… Gençlerimiz umutlarını yitirmesin… Bu bizim en kıymetli toplumsal sorumluluğumuz…”
Merhum Şevket Sabancı ve ailesi tarafından 2000 yılında kurulan Türkiye’nin başkan yatırım şirketlerinden Temel Holding’in toplumsal yarar odaklı yatırım ünitesi Temel Toplumsal; 2015 yılından bu yana gençlik ve istihdam alanında sürdürülebilir ve ölçülebilir tesir yaratıyor. ‘Esas Toplumsal Fırsat Eşitliği Sağlar’ mottosuyla hayata geçirilen Şevket Sabancı Vizyonuyla Birinci Fırsat, İyi Sabancı Takviyesiyle İngilizce Fırsatım ve Mezun Programları ile patronlarca daha az tercih edilen devlet üniversitelerinden mezun gençlerin; iş hayatına daha öz inançlı, donanımlı ve sorumluluk sahibi bireyler olarak adım atmalarını amaçlıyor.
Hedefleri doğrultusunda, araştırmalardan yola çıkarak programlarını geliştirmeyi amaçlayan Temel Toplumsal, programlar hakkındaki gelişmeleri aktarmak, gerçekleştirilen araştırmaların sonuçlarını ve 2024 amaçlarını paylaşmak hedefiyle 10 Ocak Çarşamba günü, Wyndham Grand İstanbul Levent Hotel’de bir basın buluşması düzenledi.
Toplantıda, patronlar tarafından daha az tercih edilen devlet üniversitelerinden mezun olan gençlerin fırsat eşitliğine duydukları muhtaçlık vurgulanırken yakın vakitte gerçekleştirilen araştırma sonuçlarındaki dikkat çeken dataların de altı çizildi.
Basın buluşmasında konuşan Temel Holding İdare Heyeti Lider Vekili Emine Sabancı Kamışlı, “2015 yılında ‘Gençlere Fırsat Geleceğe Yatırım’ diyerek çıktığımız bu yolda 4.000 kişilik güçlü ve paylaşan bir ekosistem yarattık. Esas’ın toplumsal yatırım ünitesi olan Temel Sosyal’i işimizin kıymetli bir modülü olarak görüyoruz. Öteki işlerimiz üzere çalışmalarımızı belirlediğimiz strateji ve maksatlar doğrultusunda yönetiyoruz. Fırsat eşitsizliklerine karşı duruşumuz, ülkemizin kalkınmasına katkıda bulunma maksadımız ve derinlemesine yapılan saha araştırmalarımız sonucunda yatırım alanımızı “gençlik ve istihdam” olarak seçtik. Türkiye’nin en kıymetli kıymeti gençler, onlar bizim geleceğimiz. Bilhassa akranları ile eşit fırsatlara erişme bahtı olmayan gençlere ulaşmayı hedefledik. Odak noktamız; eğitim yatırımı yapılmış gençlerin ‘umut’lu ve üretken olması. Zira umudu olmayan hayal kuramaz, hayal kuramayan da toplumun inkişafına katkıda bulunamaz. Biz de bunun için programlar geliştiriyor ve sürdürülebilir bir formda yürütüyoruz. 2015’ten beri “Esas Toplumsal Fırsat Eşitliği Sağlar” diyerek; gençlere umut veriyor, düzgün olma hallerini destekliyor, istihdam edilebilirliklerini artırıyor ve sorumluluk sahibi bireyler olarak mesleklerine birinci adımı atmalarını sağlıyoruz. Tüm bunları yaparken el ele vermenin gücüne olan inancımızla özel dalı, sivil toplumu, iş insanlarını ve akademisyenleri fırsat eşitliği misyonu etrafında bir ortaya getiriyor ve harekete geçiyoruz. Böylelikle sürdürülebilir bir toplumsal yarar yaratıyoruz. 2016’dan beri programlarımız çerçevesinde misyonumuza inanan 50 Kurumsal Destekçi ve 44 STK’yı genç istihdamında fırsat eşitliği sağlama gayesiyle bir ortaya getirdik”
Yerelde güçlenmenin ehemmiyetine inanıyoruz
“Esas Toplumsal olarak yaratılan toplumsal yararın yerele de yayılması gerektiğine inanıyoruz. Bu bakış açımızdan yola çıkarak Güzel Sabancı Dayanağıyla İngilizce Fırsatım Programı ile attığımız mahallileşme adımını büyütmek istiyoruz. Son yıllarda yereli güçlendirmenin daha da değerli hale geldiğini görüyor ve bu yıl Birinci Fırsat Programımız kapsamında Anadolu’da faaliyet gösteren STK’ların sayısını artırmayı hedefliyoruz. Genç istihdamında fırsat eşitliği sağlamanın kurumların insan kaynakları siyasetlerinde kalıcılık arz etmesini ve kamuoyunda bu bahiste farkındalık oluşturmayı amaçlıyoruz. Programlarımız kapsamında yarattığımız sinerjinin meyvelerini alıyoruz. Programlardan mezun olan gençlerimizle bağımız hiç kopmuyor. Mesleğinin birinci yıllarında genç profesyoneller olarak mezunlarımızın gelişimini desteklemeye devam ediyoruz. Buradan yola çıkarak 2022 yılında Mezun Programı’nı hayata geçirdik. Sürdürülebilir muvaffakiyet için ekosistemi hakikat beslemek çok önemli… Bu programın altında bir de ‘Mezun Komitesi’ kurduk. Kendilerine verilen fırsatları alandaki sesimiz olarak geliştirecek, yeni tutacak bir oluşum… Dahası, o yaratıp muhafazaya çalıştığımız ‘umudu’ ilişiklik hissiyle besliyoruz” dedi.
Toplumsal cinsiyet eşitliğine dikkat çekiyoruz
Emine Sabancı Kamışlı; yaratılan toplumsal yararın kaynakları yanlışsız kullanmakla kontaklı olduğunu lisana getirirken, “Burada bilhassa şunu belirtmek istiyorum; derinlemesine büyüyor, genişliyor ve daha çok yarar sağlayan bir yapıya dönüşüyoruz. Genç istihdamında fırsat eşitliği için kaynaklarımızı verimli kullanmak ve gençleri daha da güçlendirmek emeliyle ekosistemimizdeki kurumların desteklediği gençlere de fırsat sunuyoruz. Böylece tuğlaları üst üste koyarak birlikte daha çok yol kat ediyoruz. Geçen yıl programlardaki gençlerimizin %52’si ekosistem referansıyla geldi. Bir ortada halkaları birleştirerek güçlü bir zincir üzere birbirini besleyen bir yarar sistemi oluşturuyor, gençlerimizin gelişimini destekliyor, yanlarında olarak onlara umut veriyoruz” dedi.
Sözlerine Temel Sosyal’in toplumsal cinsiyet eşitliği anlayışını paylaşarak devam eden Sabancı Kamışlı; “Biz eğitimli genç işsizliği için geliştirdiğimiz tahlil modellerimizle 81 vilayetten, 90 üniversiteden, 118 farklı kısımdan genci çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık çatısı altında fırsatlarla buluşturduk. Programlarımıza yapılan binlerce müracaatın çoğunluğunu bayanlar oluşturuyor. Bu da bize şunu gösteriyor ki bayanlar fırsat eşitliğine daha çok muhtaçlık duyuyor. Bizim şimdiye kadar hayatlarına dokunduğumuz gençlerin %75’i bayanlardan oluşuyor. Biz genç bayanları profesyonel hayatlarının şimdi başında güçlendirerek meslek seyahatlerine hazırlıyoruz. Bu husus her vakit gündemimizde, hatta bu yıl Toplumsal Cinsiyet Eşitliği yaklaşımımız ile ilgili bir kontrol yaptırdık ve tekrar gördük ki bayan istihdamının önündeki manileri kaldırarak uzun vadede başarılı bir mesleğe ulaşmaları için onları güçlendiriyoruz. Maksadımız iş dünyasında bayan erkek eşitliğinin sağlanabildiğini fark ettirmek. Bu seyahatte toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlayabilmek için bayanların cesaretlendirilmesi ve teşvik edilmesi gerekiyor” dedi.
Sürdürülebilir ve ölçülebilir yatırımlar için kapsamlı araştırmalar yürütüyoruz…
Esas Toplumsal Programlar Yöneticisi Hasret Akgün Eşmeler ise “İlk yıldan beri tesir odaklı çalışıyoruz ve gerçekleştirdiğimiz programların toplumsal tesirini ölçüyoruz. Bu yıl bağımsız araştırma danışmanımız S360 ile birlikte Şevket Sabancı Vizyonuyla Birinci Fırsat Programı için Yatırımın Toplumsal Getirisi yani “SROI” tahlilini gerçekleştirerek, yapılan yatırımların iştirakçiler ve paydaşlarda yarattığı dönüşümü ölçtük. Tahlile nazaran Birinci Fırsat Programı’nın başta gençler olmak üzere tüm paydaşları üzerinde yatırımların ötesine geçen olumlu ve uzun vadeli bir tesir yaratıyor. Program tüm faydalanıcılara fırsat eşitliği vizyonu kazandırarak, ekosistemde stratejik bir dönüşümü tetikliyor. Gençler %100 istihdama geçiş yapmakla kalmıyor, birebir vakitte özgüveni gelişiyor, destekleyici ilgiler kuruyor, yeterli olma halleri destekleniyor ve en değerlisi geleceğe daha umutlu bakmaya başlıyor. Sivil toplum kuruluşları nitelikli genç insan kaynağına ulaşıyor ve kurumsal destekçiler bu misyona inanarak ve takviyesini göstererek prestijlerini artırıyor. İstekli mentorluk yapan iş profesyonelleri ve iştirakçilere yol arkadaşı olan mezunlar ise topluma geri vererek, yarar sağlama motivasyonlarının arttığını lisana getiriyor. Tüm bu sonuçlar finansal açıdan, programa yapılan her 1 TL’lik yatırımın 2.5 katı kadar toplumda toplumsal kıymet yarattığını gösterdi. Dünyadaki başarılı örnekler ortasına ismini yazdıran Şevket Sabancı Vizyonuyla Birinci Fırsat Programımız, gençlerin yalnızca bugünlerini değil yarınlarını da aydınlattığını bir defa daha göstermiş oldu. Programlarımızın muvaffakiyetini sürdürmek için ölçüm ve tahlillerimizi kamuoyuyla paylaşamaya devam edeceğiz” dedi.
Gençler 15 ay iş arıyor…
Eşmeler sözlerine; “2015’ten bu yana saha araştırmaları yaparak gençleri dinliyor ve çalışmalarımızı araştırmaların ışığında güncelliyoruz. Geçtiğimiz yıl, Türkiye genelinde kapsamlı bir gençlik araştırması yürüttük. Anadolu’nun 73 vilayetinde devlet üniversitelerinde son sınıf öğrencisi yahut yeni mezun 1.400 gence ulaşarak gençlerin yeni durumunu ve istihdama yönelik gereksinimlerini tespit ettik.
- İşsizlik hala gençlerin en kıymetli gündemlerinden biri olmaya devam ediyor. Biz üniversite mezunları ortasında, patronlar tarafından daha az tercih edilen devlet üniversitelerinden mezun gençlere odaklanıyoruz. Zira gördük ki onların kaynaklara erişim konusunda fırsat eşitliğine ve okuldan işe geçiş süreçlerinde desteklenmeye daha çok gereksinimi var.
- Bu gençlerin mezun olduktan sonra ortalama işsiz kalma müddeti 15 aya yükseldi. 15 ayın sonunda ise gençler devam eden 10 ay daha işsiz kalacaklarını öngörüyor. İşsizliğin nedenlerini anlamak için gençlerin okuldan işe geçerken karşılaştığı mahzurların neler olduğuna baktığımızda, 2015’te yola çıkarken tespit ettiğimiz faktörlerin bugün de tesirinin sürdüğünü görüyoruz.
- Gençler iş müracaatlarında patronların gözünde tecrübesiz görülüyor ve bu tecrübe eksikliğini tahsil hayatından edindikleri yeni bilgi ve marifetlerle telafi edemiyor. Üniversite eğitimlerini çalışma hayatının gerçeklerinden uzak bulan gençler, mezun olana kadar kendilerini ve maharetlerini tanıma konusunda kâfi donanımı elde edemeden mezun olduklarını tabir ediyor.
- Elde ettiğimiz datalar, gençlerin %50’sinin öğrencilik yıllarında iş hayatına yönelik rastgele bir eğitime, kulüp faaliyetine yahut meslek odaklı bir aktifliğe katılmadığını, mezun olduktan ortama 15 ay sonra bile %25’inin hiç iş mülakatına girmediğini gösteriyor.
- Tüm bu fotoğraf içinde İngilizce lisan yetkinliği kazanmanın gençler için oyunu değiştiren bir faktör olarak öne çıktığını gördük. Kısmı fark etmeksizin gençler akıcı İngilizce konuşabilmeyi en az mezun olduğu üniversite ve kısım kadar önemsiyor ve iş bulmasında tesirli buluyor. Geçtiğimiz şu son yıllarda gençlerin umudunu geri kazanmaya ve destekleyici toplumsal münasebetler kurmaya daha çok muhtaçlığı olduğunu görüyoruz.
- Bugün her 10 gençten 9’u işsizlik sebebiyle fizikî, ruhsal yahut toplumsal sorunlar yaşıyor, ağır gerilim ve ümitsizlik hissediyor. Gençleri motive etmek, âlâ oluşlarını desteklemek ve fırsat verildiğinde neler başarabildiklerini onlara göstermek de artık işimizin bir modülü.
- Son olarak gençlerin tahlil için sorumlu gördüğü kurumlar ortasında özel dalın ehemmiyetinin arttığını görüyoruz. Gençler özel bölümden kendileri için yol gösterici ve kesimi tanıtıcı bir rol üstlenmesini bekliyor.
Tüm bu datalara baktığımızda gerçek meselelere hakikat kanallar ve formüllerle uygulanabilir tahlil modelleri yarattığımızı görüyor ve var olan muhtaçlığı karşılamak için var gücümüzle çalışıyoruz. Bu yıl Güzel Sabancı dayanağıyla İngilizce Fırsatım Programımızın kapasitesini yüzde yüz artırarak 500 gence çıkarttık. Müracaatlar 15 Ocak’a kadar sürüyor” şeklinde devam etti.
Toplantı kapanışında 2024 maksatlarını aktaran Esas Holding İdare Heyeti Lider Vekili Emine Sabancı Kamışlı; “Yarattığımız toplumsal etkiyi sürdürülebilir kılmayı ve daha çok gence dokunarak öykülerini geliştirmeyi amaçlıyoruz. Her vakit olduğu üzere sizlerin de takviyesi ile güçlenerek daha fazla gence ulaşacağımıza inanıyoruz. Son olarak sizlerin aracılığıyla bir kere daha kurumlara seslenmek istiyorum. Geleceğimiz olan gençlere fırsat verin, iş mülakatlarına çağırın, staj yaparak tecrübe kazanmalarına, kendilerini geliştirmelerine dayanak olun… Gelin, el ele vererek eğitimli gençlerimizin önündeki pürüzleri kaldıralım… Gençlerimiz umutlarını yitirmesin… Bu bizim en değerli toplumsal sorumluluğumuz…” dedi.
Toplantıda Temel Toplumsal Programlarından mezun olan Çiğdem Ezgi Şen ve Süheyla Mercan da tecrübelerini, programa müracaat süreçlerini ve Temel Sosyal’in hayatlarında nasıl bir dönüşüme sebep olduğunu aktardı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
