Büyükşehir ile KOÜ’den dünyaya örnek olacak çalışma… KOÜ’lü
akademisyenler Büyükşehir’in çıkardığı taban çamurundan tuğla ve balata
üretmeyi başardı
Büyükşehir ve Kocaeli Üniversitesi iş birliğiyle;
Körfez taban çamurundan tuğla ve balata
Kocaeli Büyükşehir Belediyesi’nin Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği
Bakanlığıyla birlikte hayata geçirdiği Türkiye’nin en büyük etraf projesi olan
“İzmit Körfezi Doğu Baseni Taban Çamurunun Temizlenmesi, Susuzlaştırılması
ve Bertaraf Hizmeti Projesi” kapsamında İzmit Körfezi’nden çıkarılan çamur
yeniden bedellendiriliyor. Sıfır atık siyasetleri kapsamında Kocaeli Üniversitesi
tarafından yapılan araştırmalar ve laboratuvar deneyleri sonucunda İzmit
Körfezi’nden çıkan tonlarca çamurun endüstride ve günlük hayatta kullanıma
uygun hale getirilmesi için örnek çalışmalar yapılıyor. KOÜ’lü akademisyenler
dip çamurundan raylı sistemlerde kullanabilecek balata ile yapı sektöründe
kullanılmak üzere tuğla ve briket üretmeyi başardı.
İZMİT KÖRFEZİNDEN 8,5 MİLYON TON ÇAMUR
Türkiye’nin en büyük etraf projesi olan ve İzmit Körfezi’ni devasa bir
akvaryuma dönüştürmeyi amaçlayan proje, bu yılın mayıs ayında düzenlenen
törenle ‘’dipten diriliş başlıyor’’ mottosuyla start almıştı. Kocaeli Büyükşehir
Belediyesi’nin Etraf, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın desteğiyle
yürüttüğü proje kapsamında İzmit Körfezinden 8,5 milyon ton çamur
çıkarılacak. Körfezin doğu baseninden borularla çıkarılan ve karaya
pompalanan çamur, burada susuzlaştırma tesisine alınıyor. 5 yılda
tamamlanması planlanan projede çalışmalar aralıksız devam ediyor. Kocaeli
Büyükşehir Belediye Lideri Doç. Dr. Tahir Büyükakın ile Kocaeli Üniversitesi
Rektörü Prof. Dr. Nuh Zafer Cantürk’ün yaptığı görüşmeler sonucunda dip
çamurunun kıymetlendirilmesi ve günlük hayatta kullanıma uygun hale
getirilmesi tarafında akademik çalışmalar yapılması kararı alındı.
YAPI KESİMİNDE TUĞLA VE BRİKET
Büyükşehir ile Kocaeli Üniversitesi iş birliğinde yürütülen çalışmalarda dip
çamurunun inşaat bölümünde yapı gereci olarak kullanılabileceği ortaya
çıktı. KOÜ Mühendislik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tamer Sınmazçelik ve KOÜ
İnşaat Mühendisliği Kısmı Yapı Gereçleri Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi
Doç. Dr. Salih Taner Yıldırım ile akademisyenlerin yürüttüğü çalışma
kapsamında İzmit Körfezi’nden çıkarılan taban çamuru laboratuvarda incelemeye
tabi tutuldu. Yapılan incelemelerde çamurun içinde tehlike taşıyan husus ve
tehlike arz edebilecek rastgele ağır metal durumu olmadığı tespit edildi.
Bunun üzerine öğütülüp kurutulan, akabinde elenen taban çamuru, gerekli
maddeler kullandıktan sonra kalıplara döküldü. Kalıbın biçimini alan çamurun,
gerekli süreçlerden geçtikten sonra tuğla ve briket olarak kullanabileceği ortaya
çıktı. Briket, tuğla, sıva tipi materyallerden örnekler üretilen taban çamurunun
betonda katkı hususu olarak kıymetlendirilmesine yönelik çalışmalar da
yapıldı. Taban çamurundan yapı materyali üretimi istikametinde bu boyutta bir
çalışmanın birinci sefer yapıldığına dikkat çeken KOÜ’lü akademisyenler, çamurdan
aynı vakitte tuğla, beton, briket ve sıva üretimi istikametindeki çalışmanın
gelişime açık olduğunu ve üzerinde çalışılarak geliştirilmesi gerektiğine dikkat
çekti.
RAYLI SİSTEMLERDE BALATA
İzmit Körfezinden çıkarılan taban çamuruna yönelik bir öbür akademik çalışma
ise Kocaeli Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Rıdvan Yamanoğlu ver ekibi
tarafından yapıldı. KOÜ Mühendislik Fakültesi, Metalurji ve Malzeme
Mühendisliği Kısmı tarafından yürütülen proje kapsamında dip
çamurundan balata üretildi. Öğrencilerin de yer aldığı bir takımın yürüttüğü proje
kapsamında birinci olarak İzmit Körfezi’nden çıkan taban çamurunun, TÜBİTAK ile
farklı kurumlarda tahlilleri yapıldı. Yapılan laboratuvar çalışmaları sonucunda
dip çamurunda ziyanlı unsur ve bileşenlerin olmadığı belirlendi. Bunun
üzerine kurutma ve boyutlandırma süreçlerinden geçirilen taban çamuru, yine
KOÜ’de akademisyenler tarafından üretilen özel metalik bileşimlerin tozuyla
karıştırıldı. Akabinde çeşitli prosesler uygulanan çamurdan içerisinde dip
çamuru yoğunluğunun bulunduğu balata üretildi.
ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRİLMEYE AÇIK
Elde edilen eserin gelişime açık olduğunu ve bu istikametteki çalışmalarına devam
ettiklerini aktaran KOÜ’lü akademisyenler eserde çamur kullanımının yüzde
50’lere kadar çıkarabileceğini tabir etti. Dünyada genelinde bilhassa denizden
çıkan çamurun geri dönüşümüne yönelik çalışmaların sonlu olduğuna dikkat
çeken akademisyenler, önümüzdeki, süreçte eser içerisindeki taban çamuru
oranını artırmayı ve maliyet ve kalite olarak piyasada kullanılabilecek bir ürün
ortaya çıkarmayı hedeflediklerini de kelamlarına ekledi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
