İnfertilite yani halk lisanında kısırlık, cinsel taraftan etkin bir çiftin 1 yıl korunmasız sistemli cinsel bağa karşın gebelik elde edememesi durumu olarak tanımlanıyor. Çiftlerin %15’inde birinci 1 yıl içinde bu durum görülebiliyor. Kısırlık; bayana, erkeğe yahut her ikisine bağlı sebepler ile ortaya çıkabiliyor. Fakat erkek bireylerde görülen kısırlıkta birçok vakit utanma ve çekinme hislerinden ötürü tanı- tedavi süreçleri gecikiyor ve bebek sahibi olma bahtı azalabiliyor. Sıhhat meselelerinin bir modülü olan infertilite geç kalınmadan tedavi edildiği takdirde başarılı sonuçlar elde ediliyor. Memorial Dicle Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Op. Dr. Birgi Ercili, erkek infertilitesi (kısırlığı) hakkında en çok merak edilenleri paylaştı.
Gebelikte muvaffakiyet oranını artıracak metotlar denenebilir
“Erkek infertilitesi olup, doğal yolla hamile kalan bayan var mıdır?” sorusu infertil eşlere sahip olan bayanların en çok merak edip araştırdığı soruların başında yer alır. Bunun karşılığı bu durumda gebe kalınmasının mümkün olduğu formundadır. Fakat erkeğin sağlıklı olduğu çiftlere nazaran, erkek infertilitesi olan bir bireyin eşinin hamile kalma mümkünlüğü düşüktür. Ayrıyeten infertil erkeğin sperm kalitesinde de bozukluklar olacağı için, oluşan gebelik sağlıklı ilerlemeyebilir yahut düşükle sonuçlanabilir. Erkek faktörüne bağlı kısırlık durumlarında tüp bebek tedavisi uygulanabilir. Doğal yollarla gebelik oluşmadıysa, sperm sayısı 5 milyon/ml’den az ise, azospermi (menide sperm hücresi görülmemesi) yahut sperm kanallarında tıkanıklık varsa kimi prosedürler ile testisten sperm toplanarak tüp bebek uygulanması önerilebilir.
Tedavi süreci ertelenmemeli
İnfertilite yani kısır çiftlerin %30’unda erkek faktörü sorumludur. Tıpkı vakitte erkek infertilitesinin %30’unun sebebi bilinmemektedir. Bunun dışında en sık görülen sebepler; varikosel (yumurtalık etrafındaki toplardamarların genişlemesi), inmemiş testis, azospermi (menide hiç sperm olmaması), geçirilen testis iltihapları (orşit-epididimit), sperm kanallarında tıkanıklık olması, kemoterapi-radyoterapi almış olmak yahut hormonal bozuklukların olması durumunda gözlemlenmektedir. Erkek infertilitesinin genelde rastgele bir belirtisi bulunmamaktadır. Teşhis basamağında yapılacak birinci ve değerli test spermiyogram (semen analizi) olarak isimlendirilen spermlerin sayısına, hareketine, yapısına bakılan testtir. Muayenede hormonal bozukluğu düşündürecek kıllanmada azalma, göğüs büyümesi üzere durumlar araştırılır. Kesinlikle testis muayenesi yapılmalıdır. Testis boyutlarında küçülme, varikosel üzere durumlar böylelikle anlaşılabilir. Semen tahlili olmazsa olmaz testtir. Ayrıyeten hormonal testler ve azospermi varlığında genetik testler istenebilmektedir.
Tavsiye üzerine alternatif tedaviler denenmemeli
Kısırlık, ruhsal olarak bireylerin çok fazla olumsuz etkilendiği kendini yetersiz hissettiği bir süreç olarak gözükebilir. Ortaya çıkan toplum baskısı yahut ağır hislerle evlat sahibi olma isteği ve kişinin çabucak istediği sonuca varamaması özgüven kaybına yol açabilir. Lakin burada atılabilecek en sağlıklı birinci adım, olumlu düşünerek çekinmeden tedavi sürecinin başlatılması ve aksatılmamasıdır. Bu çeşit durumlarda toplumda sık sık yapılan yanlışların başında ise şahısların kulaktan duyma bilgiler ile kendi başına denediği tedavi olabileceğini düşündüğü birtakım durumlar yer alır. Bunlara ek olarak bireylerin denediği yahut merak ettiği kimi tedavi usulleri şu halde sıralanabilir;
- Bitkisel eserler; Bitkisel eserlerin şifalı yanları olduğu kadar bilinmeyen ziyanlı yanları da olabilir. Bu eserler hakikat kullanılmadığında kişinin zehirlenmesine kadar yol açabilir. Tabibe danışılmadan bilhassa sanal ortamda ilaç niyetine satılan çaylar, bitkiler yahut ilaçlar kullanılmamalıdır.
- Hacamat; Hacamat tedavisinin erkek infertilitesinde kullanılabileceğine yönelik bilimsel bir çalışma yoktur.
- Kök hücre tedavisi; Erkek infertilitesinde kök hücrenin başarılı olabileceğine yönelik çalışmalar vardır. Fakat bunlar bilimsel çalışma seviyesindedir ve şimdi rutin klinik uygulamaya girmemiştir. Kök hücre tedavisi uygulanan birtakım merkezlerde de muvaffakiyet talihi düşüktür ve maliyeti yüksektir.
Başarılı bir tedavi süreci için dış etkenler azaltılmalı
Erkek infertilitesine sebep olan durumlara nazaran tedavi değişkenlik gösterir. Lakin tedavi formu ne olursa olsun genel olarak kimi olumsuz dış etkenlerin ortadan kaldırılması muvaffakiyet oranını yükseltebilir. Sperm bedellerinde düşüklük varsa istikrarlı beslenmek, antrenman yapmak, sigara ve alkolü bırakmak kıymetlidir. Bilhassa sigara kullanımı sperm kalitesini epeyce makûs tarafta etkilemektedir. Tütün eserlerinin kullanımını sonlandırmak yahut olabildiğince azaltmak gerekir. Ülkü kiloda kalınması ve sporun hayatın bir kesimi haline getirilmesi fizikî ve ruhsal sıhhat açısından ehemmiyet arz eder. Ruhsal açıdan uygun hissetmek ve tedaviden başarılı bir formda sonuç elde edeceğini bilmek düzgünleşme sürecinde epey kıymetlidir. Bunun dışında anti-oksidan ilaçlarla sperm pahaları arttırılabilir. Şayet varikosel dediğimiz durum varsa bu ameliyatla düzeltilebilir. Hormonal bozukluklar kimi hormon ilaçlarıyla giderilebilir. Azospermi denilen menide sperm hücresi görülmemesi halinde ise Mikro TESE ismi verilen yolla testisten sperm toplanabilir. Kısırlığın büsbütün tahlilsiz olduğu fikrine kapılmadan erken periyotta tedaviye başlanmalıdır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
