Barbie bebeğin üretilmeye başlanmasıyla harikalık imajının hayatımıza girdiğini belirten uzmanlar, bu durumun hayali bir kusurla uğraşıp durmak olarak isimlendirilen vücut algısı bozukluğuna yol açabildiği konusunda uyarıyor. Çocuğun oynadığı oyunun ve seçtiği oyuncakların kişiliğini şekillendirmede kıymetli bir yeri olduğunu söyleyen Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, Barbie’nin kendine ilişkin pembe, eksiksiz ve kusursuz dünyasının, gerçek hayatta Barbie’ye benzeyen bireylerin ortaya çıkmasına neden olduğuna dikkat çekiyor. Kurgunun gerçeğe dönüşerek vücutları dönüştürdüğünü ve Barbie bebek sendromunun ortaya çıktığının altını çizen Kilit, “Bu sorunu tek bir bebeği yahut akımı çocuğumuzun hayatından çıkarmakla basamağız.” diyerek çocukların gelişim evresinde rol modellerin kıymetine vurgu yapıyor.Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, Barbie’nin çocukların hayatına nasıl tesir edebileceğini anlattı ve ailelerin bu etkiyi nasıl ortadan kaldırabileceklerine dair teklifler paylaştı.
Barbie’nin kendine ilişkin kusursuz bir dünyası var
Oyunun, çocuğun gelişiminin şekillenmesinde değerli bir rolü olduğunu belirten Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, en baştan itibaren çocuğun oynadığı oyunların ve seçtiği oyuncakların olgun bir yetişkinin kişiliğini şekillendirmekte de epey kıymetli olduğuna vurgu yaptı.
Barbie bebeğin üretime başladığında ihtilal yarattığını ve oyunun kendisini değiştirdiğini söz eden Kilit, “Barbie bebek kendi ismi ve kişiliğiyle ‘hazır’ olarak geldi. Barbie’nin kendine ilişkin pembe, eksiksiz ve kusursuz bir dünyası vardı. Barbie yaşlanmadı, kırışmadı ve vakit ona acımasız davranmadı. Ne olursa olsun bebeğin hayatı tıpkı kaldı. Her vakit genç, kıvrımlı ve inceydi. Barbie’nin kıyafetleri ve aksesuarları yenilenmeye ve daima trendleri takip etmeye devam etti. Şu anda, onu tarz trendlerinin yayıcısı olarak tanımlayan moda dizayncıları bile mevcut.” dedi.Kurgunun gerçeğe dönüşmesi Barbie bebek sendromunu ortaya çıkardıDünyaca ünlü markalar başta olmak üzere Barbie’yi eser pazarı açısından arayan birçok moda markası bulunduğuna dikkat çeken Kilit, “Böylece Barbie ile birlikte hoşluk kavramı üniversal bir hal aldı ve ülkü bir hoşluk biçimi haline geldi. Gerçek dünyada Barbie bebekle çarpıcı benzerlikleri olan Valeria Lukyanova örneğinde bireyler ortaya çıktı. Model, uzun uzunluklu, sıska, ince, cam üzere mavi gözlü, uzun, düz ve sarı saçlı, uzun ve besbelli kirpikli, plastikleşmiş ciltli, büyük göğüslü ve karnı pürüzsüz ve inanılmaz derecede ‘zayıf’. Hayatı, giysisi de Barbi’ninkine çok benziyor. Barbie imajına yapılan bu sahneleme, onun varlığının gerçek olup olmadığı sorusuna yol açtı. ‘Valeria Lukyanova gerçek mi yoksa gelişmiş bir teknolojinin eseri mü? Piksel cinsinden bir beden mu? Vücutsuz mi?’ Bu halde kurgu gerçeğe dönüştü ve gerçek vücutları dönüştürdü. Böylelikle küçüklüğünden beri Barbie bebekle oynayan kız çocuklarında Barbie bebek sendromu ortaya çıktı.” biçiminde konuştu. Güzellik bakanın gözünde mi? Yoksa herkesin gözünde birebir mı?“Güzelliği mükemmellikle karıştırdığımızda, artık gerçek yaşantılarımıza uğramayan bir alana geçeriz.” diyen Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, tek bir harikalık imajının bizi inanılan yahut empoze edilen, hayali bir kusurla uğraşıp durmak olarak isimlendirilen vücut algısı bozukluğuyla karşı karşıya bırakacağına vurgu yaptı. Kilit kelamlarına şöyle devam etti: “Bu durum da sıhhat için gereksiz estetik operasyon ve uygulamaları, anoreksiya nevroza başta olmak üzere yeme bozuklukları, tasa bozuklukları ve kaçınılmaz son olarak depresyonu beraberinde getirir. En büyük yanılgı, ‘güzellik bakanın gözünde mi yoksa herkesin gözünde mi tıpkı?’ Karşılık: Bakanın gözünden… Hoşluk algısı, hoşluk anlayışı bireyden bireye değişir, birinin çok hoş bulduğunu, öteki biri dış görünüş olarak beğenmeyebilir. Ayrıyeten beşerler dış görünüşten mi ibarettir? İçsel beğenip beğenmediğimiz yanlarımız, jest, mimik, konuşma halimiz, vücut ve konuşma lisanımızı kullanmamız, hatta tek bir bakışımız, bunlar değil miydi beğenilerimizi etkileyen? Aslında hala bu türlü. O yüzden harikalık yok, eksiksiz insan yok, harikalık ölümsüzlük ve teklik gerektirir. İnsansa mevt ve farklılıklar üzerine dizayn edilmiş bir canlıdır. Bizleri eşsiz yapan benzerliklerimiz değil farklılıklarımızdır.”Akımı ortadan kaldırarak değil, güzel rol model olarak sorunu çözebilirizBu sorunu tek bir bebeği yahut akımı çocuğumuzun hayatından çıkarmakla aşamayacağımıza dikkat çeken Kilit, “Modern çağı yahut interneti, toplumsal medyayı suçlayarak basamağız. Harikalık insanlığın en başından beri ütopyasıdır ve o denli de kalacaktır. Zati ütopyada gerçekte ulaşılamayacağı bilinen amaçtır. Bu yüzden tanrısaldır ve insan için geçerli değildir.” dedi. Çocukların gelişim kademesinde temel alınması gerekenin rol modeller olduğunun altını çizen Kilit, “Çocukların üst benlikleri öncelikle temelde anne, babalarının öğretileriyle akabinde öğretmenler ve öbür rol modellerle gelişir. Sonrasında kendi beğenileri ve toplumun kurallarını bir ortaya getirecek, içsel ve dışsal olarak kendisi için en ideali bulacak, toplumsal, akademik ve cinsel kimliklerini istikrarlı ve objektif bir biçimde oluşturacaklar.” diye konuştu.
Çocuk kendini kabullenebileceği bir hale getirilmeli
En ideali bulmanın birinci yolunun çocuğun kâfi özgüvenli olacak biçimde desteklenerek yetiştirilmesi olduğunu lisana getiren Çocuk ve Ergen Ruh Sıhhati ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Neriman Kilit, “Çocuğun özgüveni ne gereksiz şişirilmeli ne de gereksiz söndürülmeli. Birinci andan itibaren insanın içsel ve dışsal olarak artı ve eksileriyle, daha yetenekli ve daha az yetenekli olduğu alanlarla, dış görünüşün farklılıkları ve bu görünüş farklılıklarının hoşluğu öğretilmeli ve çocuklar bu doğrultuda yönlendirilmeli.” dedi.
Çocuğun artı ve eksileriyle, içsel ve dışsal olarak kendini kabullenebileceği ve kâfi görebileceği bir hale getirilebilmesi gerektiğini belirten Kilit, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Bunun içinde elbette benzerlikleri dışlamadan fakat bunu bir saplantı haline getirmeden, farklılıklarımız üzerinden din, lisan, ırk, cinsiyet, bir insan olarak içsel özellikler ve dışsal özelliklerimizde tam bir eşitliğe ulaşmayı hedeflemeliyiz. Böylelikle ütopyamız olan fakat önünde sonunda bizi hayal kırıklığına ve başarısızlığa, vaz geçmişliğe itecek olan tek bir eksiksiz imajından kurtulabilir ve farklılıklarıyla memnun ve eşit bir insanlık yaratabiliriz.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
