Geleceğe dair meslek, aile, sıhhat, maddi bahisler üzere çeşitli alanlardaki sorumluluklar, gayeler ve beklentiler, bazen büyüklüğü bazen de meçhullüğü nedeniyle başa çıkması sıkıntı bir hale gelebiliyor. Bireylerin gelecek hakkındaki belirsizlikler ve muhtemel olumsuz niyetler nedeniyle tasa ve gerilim yaşaması, gelecek tasasını da beraberinde getiriyor. Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek telaşını beraberinde getiren faktörleri ve bu durumla başa çıkmak için yapılması gerekenler hakkında bilgiler verdi.
İnsanların bağlar, iş hayatı yahut iktisat üzere hayatın farklı alanlarında neler olacağını merak etmesi epey olağan. Bireyin gelecekle ilgili hayatına nasıl devam edeceğini varsayım edememesi ve üzerinde denetim sahibi olmadığını düşünmesiyle meydana çıkan ağır kaygıya, gelecek korkusu deniyor. Gelecekteki olaylar hakkında günler, hatta aylar öncesinden düşünmek bile telaş düzeyini arttırabiliyor.
Kaygı ve çeşitleri hakkında açıklamalarda bulunan Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek telaşının birden fazla nedenden ötürü hissedilebileceği üzere tek bir sebep yüzünden de olabileceğini belirterek, sorunun tahlili için teklifler paylaştılar.
GELECEK KORKUSU ‘YAYGIN KORKU BOZUKLUĞU’NA EŞLİK EDİYOR
Kaygının alt cinsleri olduğunu ve bireylerin birçok hususta tasa duyabileceğini söz eden Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, derdin geleceğe yönelik olmasının yanı sıra gelecek hakkında daima tasa duymanın da bambaşka bir tasa çeşidi olduğunu söylediler. Gelecek tasasının çoklukla “Yaygın Korku Bozukluğu” üzere var olan bir anksiyete problemine eşlik ettiğinin altını çizen klinik psikologlar, gelecek derdinin hangi durumlarda yaşandığı ile ilgili şunları anlattılar:
- Belirsizlik: İnsanlar da, tüm canlılar üzere kendini inançta hissetmek ister. Kişinin bugünkü ya da gelecekteki durumuna dair bir belirsizlik olması, gereksinimlerinin karşılanıp karşılanmayacağına yönelik bir tasa olarak ortaya çıkarabilir.
- Değişim ve Dönüşümün Suratı: Dünyanın daima gelişmesi ve değişmesi ile birlikte günümüzde birçok farklı faktör, gelecek korkusunu besliyor. Bu değişim ve gelişime ahenk sağlamaya çalışmak, muhtaçlıkları karşılamak tasa düzeyinin artmasını etkiliyor.
- Yaşa bağlı olarak çözülmesi gereken krizler: Dünyaca ünlü bilim insanı Erik Erikson’a nazaran, gelişim hayat uzunluğu devam eder ve hayatın her devrinde çözülmesi gereken krizler bulunur.
- Ergenlik ve Yetişkinlik Periyodu: Ergenlikte yaşanan kimlik karmaşası; cinsel, toplumsal ve mesleksel kimlik inşa etme, birinci yetişkinlik devrinde romantik münasebetler, bağ kurma omurdaki değerli kriz devirlerini oluşturuyor. Yetişkinlik periyodunda ise bireyler hayatlarının sorumluğunu ellerine alıyor ve toplumda kendilerine bir yer ediniyor. Bunun için de gelecek nesli oluşturmak ve onlara rehberlik edebilmek için üretken olmaya çalışıyorlar. Bu da kişi üzerinde farkında olunmasa da bir gerilim ve tasa meydana getirebiliyor.
- Krizlerin çözülmesi: Bu geçiş periyotlarının hepsi birer kriz olmakla birlikte huzurlu bir halde hayata devam edebilmek için bu sıkıntıların çözülmesi ve nasıl çözüldüğü değer taşıyor. Finans ve eğitimle ilgili meseleler, günlük hayatı etkileyen politik meseleler, çocuk yaştan itibaren uğraş gerektiren durumlar; bireylerin kimlik inşa etme sürecinde, yakın romantik münasebetlerin kurulmasında ve üretken olma üzere maharetlerin gelişmesinde kıymetli risk faktörleri olabiliyor. Risk faktörleriyle gayret etme konusunda baş etme kaynaklarının hudutlu olması ve bu faktörlerin bireyin kendi uğraşıyla düzeltilemez halde olması da gelecek telaşının artmasında epeyce tesirli.
- Kritik Devirlerde Karşılaşılan Sıkıntılar: Sosyal statü, ekonomik durum, eğitim ve üretken olmak üzere bireyin omurundaki kıymetli ögeleri baltalayan durumlar, korku düzeyinin artması için kâfi.
GELECEK KORKUSUNU YENMEK İÇİN 5 ÖNERİ
Hayatın denetim edilemeyen istikametlerinin bireyler üzerinde geleceğe yönelik korku uyandırdığını ve şahsî olarak korkuyla baş etmek için kullanılan davranış formlarının bu duruma uyarlanmasında yarar olduğunu söyleyen Hiwell Online Terapi Platformu klinik psikologları, gelecek korkusunun üstesinden gelmek için çok yararlı tekliflerde bulundular:
- Keyif veren aktivitelere yönelin: Bireylerin, günlük hayatlarındaki sıkıntılarından uzaklaşmaları için sevdikleriyle vakit geçirmeleri, kitap okumaları, müzik dinlemeleri, idman yapmaları kişiyi müspet olarak tesirler.
- Benzer dertleri olan beşerlerle paylaşımda bulunun: Ortak tasası olan insanların birbirleriyle irtibat kurması kimi vakit tasayı beslese de bireyler kendilerini anlayan beşerlerle bağlantı kurduklarında rahatlayabilirler. Misal tasaları olan şahıslarla bağlantıda olmak, olumsuz hislerin içinde kaybolmadan olumlu olasılıkları da düşünmek ve karşılıklı takviye olmak rahatlatır.
- Olumsuz senaryoları fark edin ve riskleri değerlendirin: Gelecekteki bir durumdan çok o duruma dair olumsuz beklentiler, olayın olduğundan daha berbat görünmesine ve korku düzeyinin artmasına neden olur. Sonu daima makus biten senaryolar düşünüldüğünü fark etmek, o senaryo üzerine daha fazla düşünüp gerçek olan oymuş üzere yaşamak yerine gerçekte neler olduğu değerlendirilmeli. Somut işaretlere odaklanmalı ve bunların ne manaya gelebileceği gerçekçi bir gözle ele almalı.
- Olumlu ayrıntılara odaklanın: Bugünü değerlendirebilmek için var olan şartları konuşmak, içinde bulunulan yahut şahit olunan olumsuz deneyimlere odaklanmak kaçınılmaz üzere görünebilir. Lakin kişi tüm vaktini ve gücünü buna odaklanmak için harcamamalı, kendisini memnun edecek ayrıntılara odaklanarak o mevzulara vakit ayırmalı. Şimdi yaşanmadığı ve ihtimallerle dolu olduğu için geleceğe olumlu bir pencereden bakmaya ihtimam gösterilmeli.
- Profesyonel dayanak almayı değerlendirin: Gelecek telaşı, kişinin gündelik hayatını olağan biçimiyle devam ettirmesine pürüz oluyor ve bireyi gündelik işlerinizi yapamayacak bir duruma getiriyorsa bu mevzuda uzmanlardan yardım almak ve gelecek tasasını yönetmek için yeni baş etme sistemleri inşa etmek yararlı olacaktır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
