Dünyada binlerce çeşit mantar olduğunu belirten uzmanlar bunların yaklaşık 100 adedinin zehirli olduğuna dikkat çekiyor. Toplumumuzda sıkça mantar tüketildiğini söyleyen Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Aytaç Atamer, mantar toplama işini daima yapanların bile zehirli ve zehirsiz mantarları karıştırabileceğine vurgu yapıyor. Zehirlenme belirtileri görüldüğü anda kesinlikle doktora başvurulması gerektiğinin altını çizen Atamer, belirtilerin yalancı bir düzgünleşme dönemi gösterebileceği lakin karaciğer ve böbrek yetmezliği hatta vefata neden olabileceği ihtarını yapıyor.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Aytaç Atamer, zehirli mantar tüketilmesi halinde ortaya çıkabilecek sıhhat meseleleri ve yapılması gerekenler hakkında bilgi verdi.
En korkutucusu karaciğer ve böbrek yetmezliğine neden olan mantarlar
Dünyada 10 bin çeşit mantar bulunduğunu hatırlatan Gastroenteroloji Uzmanı Prof. Dr. Aytaç Atamer, bunların yaklaşık 100 adedinin zehirli olduğunu söyledi. Mantarların bilhassa yağmurların arttığı devirlerde çok sık olarak görüldüğünü ve yendiğini belirten Atamer, bununla birlikte zehirlenmelerin de arttığına dikkat çekti.
Mantarın içerdiği zehre nazaran bulguların ve şikayetlerin değiştiğini tabir eden Atamer, “Mantarların içerisindeki zehre nazaran bir kısmı mide bağırsak sistemini tesirler. Buna bağlı olarak da bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısı görülür. Bir kısmı merkezi hudut sistemini tesirler, halüsinasyonlar, çift görme üzere durumlara neden olur. Bir kısmı da kemik iliğini etkileyerek kansızlığa neden olur. Lakin bizim için en korkutucusu karaciğer üzerinde toksik tesiri olan, karaciğer ve böbrek yetmezliğine neden olan zehir içeren mantarlardır.” dedi.
Ağaçta ya da yeşil alanda yetişen mantarın zehirli olmadığı inanışı yanlış
Mantarların manzarasına bakarak zehirli yahut zehirsiz olduğunu anlamanın mümkün olmadığı vurgusunu yapan Prof. Dr. Aytaç Atamer, “Özellikle şapkalı mantarlar içerdiği zehir tarafından karaciğer işlevlerini etkileyerek karaciğer yetmezliğine neden olabiliyor. Halk ortasındaki yanlış bir inanış da ağaçlarda, yeşillik alanda yetişen mantarların zehirli olmadığı istikametinde, lakin bu türlü bir durum yok. Mantar çeşitlerinden köygöçüren, sinek mantarı ve yalancı dede ismiyle isimlendirilen mantarlar hayli zehirli.” ikazında bulundu.
Bilgili şahıslar bile zehirli ve zehirsiz mantarları karıştırabilir
Toplumumuzda sıkça mantar tüketildiğine değinen Atamer, “Tivrit mantarı ve gelincik mantarı toplumumuzda tüketilir, bunların zehirsiz olduğu söylenir. Lakin bu toplanan mantarların içerisine zehirli mantarlar da karışabilir. Bu sebeple mantarları kültür mantarı olarak tüketmek gerekir. Bu işi daima yapan bireyler bile zehirli ve zehirsiz mantarları karıştırabilir. Bu hususta hiç bilgisi olmayan bireylerin topladığı mantarlara güvenilmemesi gerekir. Kültür mantarı yani bilhassa yemek için üretilen mantarları tüketmemiz en sağlıklı seçenek.” diye konuştu.
Belirtilerin tabiatıyla geçmesi aldatıcı olabilir
Zehirli mantarlar tüketildikten ortalama 2-6 saat sonra bulantı, kusma, ishal ve karın ağrısı üzere belirtilerin görülmeye başlanacağını belirten Atamer, “Bir kısım mantar zehirlenmesi bu biçimde gastroenterit tabloyla kendini muhakkak eder ve güzelleşir. Birtakım durumlarda da, bilhassa 6 saatten sonra ortaya çıkan karın ağrısı, kusma ve ishalle seyreden mantar zehirlenmelerinde, klinik şikayetler 12-24 saat içerisinde geçer ve hastalar rahatlar. Lakin bu yalancı bir düzgünleşme dönemidir. Hastalar doktora gitmez ve tetkikleri yapılmazsa 2-3 gün sonra karaciğer yetmezliği tablosuyla karşılaşabilirler. Akut karaciğer naklini gerektirecek kadar ağır bir durum oluşabilir. En tehlikeli ve en korkulan komplikasyon da budur.” açıklamasını yaptı.
Mantar zehirlenmesi ihmal edilmemeli
Mantar tüketildikten sonra bulantı, kusma ve karın ağrısı üzere şikayetlerin ihmal edilmemesi gerektiğinin altını çizen Prof. Dr. Aytaç Atamer, “Bu tıp şikayetlerde mutlaka hastaneye gidilmesi gerekir. Doktora mantar yendiği söylenmeli, ayrıyeten meskende kaç kişinin mantar yediği yiyen şahıslarda de tıpkı şikayetler olup olmadığı belirtilmeli. Mantarı yiyen şahısların mevcut sıhhat durumlarının ve tükettikleri mantar ölçüsünün farklı olması zehirlenme belirtilerinde de farklılığa neden olabilir.” dedi.
Mantar zehirlenmesinin ihmale gelmeyen bir durum olduğunu vurgulayan Atamer, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Gerçekten ağır seyreden durumlarda karaciğer nakli yapılmazsa vefat kaçınılmaz olur. Mantarı mümkün olduğunca, saklanma şartlarına uygun satılan, kültür mantarı olarak tüketmeliyiz.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
