Rusya’nın Saint Petersburg kentinde 2’nci Rusya -Afrika Doruğu Ekonomik ve İnsani Forumu düzenlendi. Tepe kapsamında Rusya Devlet Nükleer Güç Kuruluşu Rosatom tarafından desteklenen “Afrika’nın Kalkınması için Nükleer Teknolojiler” başlıklı bir genel oturum gerçekleştirildi.
Hibrit formatta düzenlenen aktifliğe Tanzanya Madenler Bakanı Doto Mashaka Biteko, Zimbabve Güç ve Güç Geliştirme Bakanı Soda Zhemu, Burundi Hidrolik, Güç ve Madenler Bakanı İbrahim Uwizeye, Mısır Nükleer Güç Santralleri Kurumu İdare Şurası Lideri Emced El-Vekil, Ruanda Atom Gücü Konseyi CEO’su Fidel Ndahayo, Rosatom Genel Müdürü Aleksey Likhachev ve öbür yetkililer katıldı. Cumhurbaşkanlığı İklim Bahisleri Özel Temsilcisi Ruslan Edelgeriyev oturumun moderatörlüğünü yaptı.
Katılımcılar, Afrika bölgesinde barışçıl atomun geliştirilmesine yönelik olasılıkları ve bu alanda mümkün iş birliği yollarını ele aldılar.
Oturumda Aleksey Likhachev şunları söyledi: “Ne vakit yeni bir ülkeyle çalışmaya başlasak ya da nükleer kulübün bir üyesiyle çalışmalarımızı genişletsek, özel bir inanç bağı kurarız. Sonuçta nükleer alanda devletlerarası iş birliği konusu her vakit üst seviye yetkililerin, devlet ve hükümet liderlerinin gündemindedir. Birebir vakitte, iş birliği lakin ülkeler ortasında önemli itimat alakaları varsa başarılıyla hayata geçirilebilir. Nükleer gücün gücü, yalnızca girişimcilik açısından değerlendirilemeyecek kadar büyüktür”.
Likhachev kelamlarına şöyle devam etti: “Teknolojik egemenliği sağlamak için ortaklarımıza her vakit geniş bir proje yelpazesi sunuyoruz. Buna nükleer tıp, ışınlama merkezleri, araştırma reaktörleri ve rüzgâr gücü üzere nükleer güce yakın ve ilgili teknolojiler de dahildir. Makine mühendisliği teknolojilerinin de çok büyük bir portföyü var zira eserleri sertifika alacak olan lokal üreticilerle eser üretimini öğrenmeyi taahhüt ediyoruz”.
Mısır Nükleer Güç Santralleri Kurumu İdare Konseyi Lideri Emced El-Vekil de konuşmasında, “Mısır’ın barışçıl nükleer güç programı bizim için büyük ehemmiyet taşımaktadır ve El Dabaa NGS projesi ile dinamik bir formda büyümeye devam etmektedir. Proje halihazırda çok sayıda istihdam yaratılması da dahil olmak üzere mahallî halkın ömür şartları üzerinde olumlu bir tesire sahip. Bu tesirin dokuz kat artmasını ve çeşitli bölümlerde sayısız fırsat yaratmasını bekliyoruz. Mısır’ın Sürdürülebilir Kalkınma için Entegre Güç Stratejisi, 2035 yılına kadar güç karışımımızdaki yenilenebilir güç hissesini yüzde 42’ye çıkarmayı hedeflemektedir. Yenilenebilir güç, güç karışımına değerli bir katkı sağlayacaktır lakin bunun daima bir muteber baz yük güç kaynağı ile desteklenmesi gerekmektedir. Nükleer gücün rolünün bu olduğuna inanıyorum. Bunu su için de kullanabileceğiz. Münasebetiyle nükleer güç, Mısır için ve ülkenin sürdürülebilir kalkınma amaçlarına ulaşması konusunda pek çok avantaj sunmaktadır” dedi.
Tanzanya Birleşik Cumhuriyeti Maden Bakanı Doto Mashaka Biteko da konuşmasında şunları söyledi: “Bizim için nükleer güç yeni bir şey. Bununla bir arada, doğal uranyum kaynağı konusunda çalışmalar halihazırda devam ediyor. Bu projeyle birkaç yıldır ilgileniyoruz. Çok yakında süratli bir gelişim ve kıymetli yatırımlar görmeyi umuyoruz. 2050’ye kadar bir maksadımız var. Talepler artıyor, her şey değişiyor. Gıda güvenliği mevzularının ele alınması gerektiğinden, çeşitli güç cinslerinin kombinasyonlarından oluşan bir karışım düşünmek istiyoruz. Ülkemizin GSYİH’sinin %10’unu 2025 yılında madencilik kesiminden elde etmeyi planlıyoruz ve uranyum madenciliği de bu maksada ulaşmamızı sağlayacak ögelerden biri.”
Oturumda kelam alan Ruanda Atom Gücü Heyeti CEO’su Fidel Ndahayo ise şunları söyledi: “Nükleer program konusunu esasen 5 yıldır kıymetlendiriyoruz. Ülkelerimiz ortasındaki bağlantıları güçlendiren verimli iş birliği için Rosatom’a bir sefer daha teşekkür etmek istiyorum. Elbette yalnızca klâsik güç kaynaklarına bakmamamız gerekiyor. Gereksinimlerimizi karşılamak için nükleer güç kullanımını da pahalandırmak istiyoruz. Ülke nüfusunun yaklaşık %70’inin elektriğe erişimi var ve bu oranı arttırmayı umuyoruz. Güvenilirliğe ve istikrara gereksinimimiz var ve nükleer güç çok kıymetli bir tahlil, kıymetli bir kaynak üzere görünüyor, bu nedenle bu yola girdik”.
Forum öncesinde Rosatom, Afrika ülkelerine teknolojik egemenlik ve Rusya tarafından oluşturulan teknolojik zincirlere dahil olma projelerini sundu. Projeyi duyuran Likhachev’e nazaran hususlar, nükleer sanayide çalışacak işçi yetiştirme teşebbüslerinden Afrika kıtası topraklarında işletmelerin kurulmasına kadar uzanabilir.
Katılımcılar, önümüzdeki yıllarda somut sonuçların elde edilebileceği öncelikli ekonomik iş birliği alanlarını belirledi. Doruğun sonunda, Rusya-Afrika iş birliğinin siyaset, güvenlik, iktisat, bilim ve teknoloji, kültür ve insani yardım alanlarında gelecekte geliştirilmesine yönelik emel ve amaçların onaylandığı bir kapanış bildirgesi kabul edildi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
